Paleisrevolutie binnen de Blauwe Moskee; Yahia Bouyafa maakt comeback
Door Carel Brendel, 20 juli 2013
Ahmed al-Rawi tekent een document met achter hem Yahia Bouyafa. Links Alliantie-vertegenwoordiger Bats, rechts Bouabdallah van Europe Trust
UPDATE (9 augustus): Paleisrevolutie teruggedraaid. Koeweitse topambtenaar blijft voorzitter Europe Trust Nederland
De paleisrevolutie binnen de Blauwe Moskee is teruggedraaid. De benoeming van Yahia Bouyafa tot voorzitter en de verhuizing naar IJsselstein van de overkoepelende stichting Europe Trust Nederland (ETN), op 12 juli geregistreerd bij de Kamer van Koophandel, zijn teruggedraaid. Volgens de nieuwste gegevens uit het handelsregister is het bestuur vrijwel ongewijzigd. Voorzitter van de Nederlandse tak van Europe Trust is dus weer dr. Mutlaq Alqarawi, hoge functionaris van het ministerie van religieuze zaken in Koeweit. Ook de afzetting van vice-voorzitter Yassin Elforkani, secretaris Jacob van der Blom en penningmeester Mehrez Krimi is ongedaan gemaakt. De enige wijziging lijkt de terugkeer van Khadar Ainashe, volgens de laatste stand van zaken eveneens secretaris van de stichting, die naast de Blauwe Moskee ook een islamitisch centrum in Den Haag bezit. Volgens het dossier werd Bouyafa op 12 juli 2013 tot voorzitter benoemd, maar nog dezelfde dag ging hij alweer ‘uit functie’. Europe Trust Nederland is ook weer terug in Rotterdam. Bezoekadres is het nieuwe islamitische centrum De Middenweg, dat is opgericht door Stichting OntdekIslam van ETN-bestuurder Van der Blom. Over de achtergronden van de moskeeruzie binnen de Nederlandse tak van de Moslimbroederschap brengt het Parool morgen meer nieuws. Duidelijk is dat de benoeming van Bouyafa werd aangevochten en dat het dossier in onderzoek was bij de Kamer van Koophandel op grond van artikel 38 van de Handelsregisterwet.
BLOG VAN 20 JULI: Yahia Bouyafa, pionier van de Nederlandse afdeling van de Moslimbroederschap, is terug in de Blauwe Moskee. Sinds 12 juli is hij (opnieuw) voorzitter van stichting Europe Trust Nederland (ETN), eigenaar van de moskee in het Amsterdamse stadsdeel Slotervaart. De comeback van Bouyafa betekent het einde van het vorige bestuur. De onlangs tot voorzitter benoemde dr. Mutlaq Alqarawi, een hoge ambtenaar uit Koeweit, is opgestapt. Daarnaast zijn Yassin Elforkani, jongerenimam en woordvoerder van het Contactorgaan Moslims en Overheid, Jacob van der Blom, voorman van enkele bekeerlingenorganisaties, en Mehrez Krimi, de onbekende penningmeester, weg bij ETN.
De ‘paleisrevolutie’ in Slotervaart is de uitkomst van een al enkele maanden voortwoekerende moskeeruzie. Afgelopen voorjaar stuurde een comité van ‘verontruste buurtbewoners’ een petitie naar de ambassade van Koeweit, het land van waaruit de bouw van de moskee voor een groot deel is gefinancierd. De opsteller van de petitie, Mohammed Taimounti, beweerde onder meer dat de buurt te weinig zou worden betrokken bij de activiteiten in de moskee. De aandacht zou te veel zijn gericht op de bekeerlingen, voor wie de moskee vanaf de opening in 2011 als ‘een soort thuisbasis’ fungeerde.
Tijdens een bemiddelingspoging door NTR-journalist Umar Mirza bleek dat de ‘buurtpetitie’ niet alleen was gericht tegen het beleid van de moskee. Inzet was ook de vraag wie de gang van zaken in de Blauwe Moskee mocht bepalen. Taimounti weigerde namelijk om in gesprek te gaan met de zittende bestuursleden Elforkani en Van der Blom. De petitieleider eiste de aanwezigheid van Bouyafa, die in 2010 was teruggetreden als voorzitter van Europe Trust Nederland.
Kort daarna nam dr. Mutlaq Alqarawi, assistent undersecretary van het Koeweitse ministerie van religieuze zaken, de voorzittershamer over van Elforkani. Daarmee keerde de rust niet terug. In de media verschenen juist nieuwe berichten, dit keer over een Koeweitse machtsgreep. Inmiddels is duidelijk dat Alqarawi niet meer dan een tussenpaus was. Zijn bemoeienis met Europe Trust Nederland is voorbij. Deze stichting is overigens ook eigenaar van een islamitisch centrum in de Haagse Transvaalbuurt, dat in gebruik is bij aanhangers van de Tunesische Moslimbroederpartij Ennahda.
Bouyafa geldt als een van de grondleggers van de Nederlandse tak van de Moslimbroederschap. Hij is voorzitter van de Federatie van Islamitische Organisaties in Nederland (FION), die lange tijd onderdeel was van de Federation of Islamic Organisations in Europe (FIOE), de Europese koepelorganisatie van de Moslimbroeders. Daarnaast was hij voorzitter van Europe Trust Nederland. Als voorzitter van FION en ETN nam hij het initiatief tot de bouw van de Blauwe Moskee, die onderdeel is van een stadsvernieuwingsproject in Slotervaart. Woningcorporatie De Alliantie ging met Bouyafa in zee nadat een plaatselijke moskeegroep onder aanvoering van Taimounti moest afhaken wegens gebrek aan fondsen. Bij de ‘ondertekeningsplechtigheid’ op het kantoor van De Alliantie zette ook Ahmed al-Rawi, topman van de Europese Moslimbroederschap en directeur van de internationale Europe Trust, zijn handtekening.
Tijdens de bouw trad Bouyafa af als ETN-voorzitter ten gunste van de jongerenimam Yassin Elforkani — volgens het Parool ‘omdat hij in verband werd gebracht met fundamentalisme’. In een ‘factsheet’ beweerde het nu afgetreden bestuur dat de voorzitterswisseling nodig was om de financiering vanuit Koeweit rond te krijgen. Het startkapitaal voor de moskeebouw was nog onder Bouyafa in Qatar bijeengebracht. In dezelfde periode, omstreeks 2010, begon de samenwerking tussen de FION en de bekeerlingen rond Jacob van der Blom, oprichter van de stichting OntdekIslam en voorzitter van het Landelijk Platform Nieuwe Moslims (LPNM). In eerdere blogs heb ik aangetoond dat ook de opvolgers van Bouyafa en de nieuwe financiers uit Koeweit nauwe banden hebben met de Moslimbroederschap.
Een jaar later stapte Bouyafa met zijn FION echter uit de Europese Moslimbroederschap, omdat deze zich te veel met zijn beleid zou bemoeien. Vorig jaar werd duidelijk dat er ook een grote persoonlijke animositeit was ontstaan tussen Bouyafa en het duo Elforkani-Van der Blom. Ze vochten hun ruzies zelfs via persberichten uit. De Blauwe Moskee had twee websites en twee Facebook-pagina’s. Bezoekers van www.OntdekIslam.nl kwamen opeens uit bij Discover Islam van Bouyafa, die nog altijd het webdomein van zijn tegenstanders beheerde. De strijd om macht en invloed binnen de Nederlandse Moslimbroeders heeft nu dus geleid tot de terugkomst van Bouyafa. De nieuwe secretaris van ETN is Khadar Ainashe, die eerder al bestuurslid was en tevens een oudgediende is in het FION-bestuur.
Een opvallende wijziging is tenslotte de verandering van het bezoekadres van Europe Trust Nederland, van Rotterdam naar Bouyafa’s kantoor in IJsselstein. In de Maasstad had ETN onlangs intrek genomen in Centrum De Middenweg, een voormalige apostolische kerk die door Van der Blom c.s. is ingericht als islamitisch centrum. De eigendomsoverdracht naar Europe Trust Nederland liet echter op zich wachten. Dat maakt het leven niet gemakkelijker voor de nieuwe gebruikers. OntdekIslam organiseert binnenkort een online benefiet om de afbetaling van de ‘dawahkerk’ alsnog te bekostigen.