Leden subsidiecommissie Democratie & Media deelden geld uit aan hun eigen club

Door Carel Brendel, 26 november 2015

Image495

UPDATE: Journaliste Elma Verhey ontdekt nog meer dwarsverbanden tussen subsidiecommissie en gesubsidieerde organisaties.

Stichting Democratie & Media (SDM) beschouwt zichzelf als geestelijk erfgenaam van verzetskrant Het Parool. De stichting is aandeelhouder in Belgisch/Nederlandse mediabedrijven en gebruikt haar vermogen “om te investeren in onafhankelijke, kritische media en in een sterke, integere democratische rechtsstaat”.

Met die achtergrond is het verrassend dat SDM subsidie verleent aan Stop Racisme en Uitsluiting, een platform van (extreem-) linkse organisaties dat een groot deel van de Joodse gemeenschap al jaren schoffeert door de herdenking van de Kristallnacht voor politieke doeleinden te kapen.

SDM negeert vragen hierover en geeft geen overtuigende uitleg over deze subsidie. Een zoektocht naar meer informatie leidt tot de ontdekking dat enkele betrokkenen twee petten tegelijk dragen. Ze delen geld uit aan organisaties waarbij ze zelf zijn betrokken. De schijn van belangenverstrengeling bij een organisatie die op de bres zegt te staan voor een sterke, integere democratische rechtsstaat.

De Stichting Democratie & Media (SDM) heeft in 2013 subsidie verleend aan twee organisaties, die een directe band hebben met leden van de eigen subsidiecommissie.

Volgens het Jaarverslag 2013, dat kan worden gedownload van de SDM-website (pdf), ontving Stichting Een Ander Joods Geluid (EAJG), een actiegroep van Nederlandse Joden die kritisch staan tegenover het Israëlische beleid in de bezette Palestijnse gebieden, dat jaar een subsidie van 7.000 euro voor de organisatie van een symposium.

De organisatie Stichting Palestine Link ontving een SDM-bijdrage van 12.000 euro voor een Nederlands onderzoek naar het Israëlische detentiebeleid van Palestijnse kinderen. Dit onderzoek, zo staat in het SDM-jaarverslag, werd uitgevoerd samen met Stichting Gate 48. Palestine Link and Gate 48 zijn organisaties van in Nederland wonende Palestijnen en Israëliërs die zich niet kunnen vinden in de Israëlische koers ten aanzien van de Palestijnen.

Marjan Sax opent in november 2013 de door SDM gefinancierde conferentie "Global Uprisings".

Marjan Sax opent in november 2013 de door SDM gefinancierde conferentie “Global Uprisings”.

Volgens het jaarverslag (blz. 9) kwam de subsidiecommissie in 2013 zes maal bijeen. Voorzitter van de commissie was Marjan Sax, die in 2013 tevens bestuurslid was van Democratie & Media. Secretaris was Pat Beerman, die als hoofd van het SDM-bureau belast was met de administratieve afhandeling van de lopende subsidies. Het derde lid was journaliste en rechtsfilosofe Heikelien Verrijn Stuart, die in 2013 SDM-bestuurslid was en tegenwoordig deel uitmaakt van de Raad van Toezicht.

Volgens de website van EAJG is Sax lid van het comité van aanbeveling. Het betreffende bericht is in juli 2013 geplaatst.

De website van Palestine Link meldt dat Verrijn Stuart lid is van het comité van aanbeveling van deze organisatie. Verrijn Stuart was al in 2013 betrokken bij Palestine Link, want in dat jaar wordt zij als lid van het comité van aanbeveling genoemd in een rapport (pdf) van NGO Monitor. (In datzelfde comité van aanbeveling zit overigens Palestina-activiste Anja Meulenbelt, een drijvende kracht achter de herdenkingen van de Kristallnacht.)

SDM-bestuursleden, tevens leden van de subsidiecommissie, hebben in 2013 dus organisaties begunstigd waarin ze zelf een prominente rol spelen. Overigens kon EAJG zich ook in andere jaren verheugen in financiële steun van SDM.

Op de SDM-subsidielijst 2014 (pdf) staat een meerjarige subsidie (tussen de 10.000 en 25.000 euro) voor EAJG in de vorm van “organisatiesteun” in het kader van het “maatschappelijk debat”. EAJG zelf meldt op haar website: “De activiteiten worden mede financieel ondersteund door Stichting Democratie en Media.” Aanvulling (28 november): SDM heeft in 2012, 2013 en 2014 een subsidie van 15.000 euro per jaar verstrekt omdat de projecten van EAJG “bij uitstek passen bij de doelstelling van de stichting”.

Uit het weblog van Meulenbelt blijkt verder dat SDM in 2011 subsidie verleende aan een bijeenkomst, die eerder genoemde stichting Gate 48 samen met EAJG en universitair cultureel centrum CREA organiseerde over gedetineerde Palestijnse kinderen.

Op de website van Palestine Link verscheen in 2012 de aankondiging een debatavond over de economische gevolgen van de bezetting van de Palestijnse gebieden door Israël, die tot stand kwam met steun van SDM. Naast een gastspreker uit Israël waren er sprekers van Palestine Link en Gate 48. Organisator was Gate 48 in samenwerking met onder anderen CREA en EAJG.

Gate 48 en Palestine Link waren ook betrokken bij de komst naar Nederland van het Knesset-lid Haneen Zoabi, de omstreden spreekster op 8 november tijdens de Kristallnacht-herdenking van het Platform Stop Racisme en Uitsluiting. De volgende dag organiseerden Gate 48 en Palestine Link gezamenlijk een lezing door Zoabi bij CREA Amsterdam.

De verwevenheid tussen leden van de SDM-subsidiecommissie en gesubsidieerde organisaties roept extra vragen op rond de recente financiële steun aan de herdenking van het Platform Stop Racisme en Uitsluiting.

SDM sluit in de eigen criteria steunverlening aan initiatieven met een primair politieke en religieuze doelstelling nadrukkelijk uit. Daarom is het een raadsel waarom een politieke beweging als EAJG zich in de steun van SDM mag verheugen. Even verbazingwekkend is dat de eigen criteria evenmin zijn aangehouden bij de Kristallnacht-herdenking. Immers, dat was een bijeenkomst met een politicus uit Israël (Zoabi) als spreekster op uitnodiging van een platform waarin politieke organisaties (Internationale Socialisten, EAJG) een prominente rol spelen.

De afgelopen tijd heb ik over die herdenking diverse vragen gesteld aan Nienke Venema, directeur van Democratie & Media. Zoals u hier kunt lezen, kreeg ik geen antwoord, alleen een verwijzing naar een nietszeggend websitebericht. Venema kan niet goed uitleggen waarom Democratie en Media met zijn Parool-verzetsverleden tegen antisemitisme steun gaf aan een politiek platform, dat nota bene organisaties in de gelederen duldt die bij andere gelegenheden nauw samenwerkten met de antisemitische Arabisch-Europese Liga (AEL) en nadrukkelijk hebben geflirt met de antisemitische terreurbeweging Hamas.

Maar misschien is transparantie te veel gevraagd van een stichting die geld uitdeelt aan organisaties waarin de uitdelers zelf actief zijn.

UPDATE (27 november): Journaliste Elma Verhey ontdekte nog meer dwarsverbanden tussen de subsidiecommissie van Stichting Democratie en Media en gesubsidieerde organisaties. Vandaag schrijft ze op ThePostOnline:

Carel Brendel beschrijft in een artikel op TPO hoe de leden van de subsidiecommissie van de Stichting Democratie en Media (SDM) geld uitdeelden aan hun eigen clubs en hoe SDM-directeur Nienke Venema dat maar niet uitgelegd krijgt. De reden waarom Venema dat niet krijgt uitgelegd is waarschijnlijk omdat Venema zelf ook iets uit te leggen heeft. Want laten we eens een blik werpen op wie er allemaal subsidie krijgen van SDM en hoe het persoonlijke netwerk van Venema en andere SDM-bestuursleden daarin een belangrijke rol speelt.

Image497

Zo ontving het crowdfundingsplatform Yournalism een jaar geleden 50.000 euro subsidie van SDM, in samenwerking met Vereniging Veronica. Directeur van Yournalism is Huub Schuijn, hier te zien op archiefbeeld samen met Nienke Venema.

Venema en Schuijn kennen elkaar goed. Ze zaten beiden bij de BKB Academie, dé netwerkopleidingsschool voor jonge witte elite, een onderdeel van campagnebureau BKB van PvdA’ers Erik van Bruggen, Lennart Booij en Alex Klusman. De Volkskrant noemde dat al eens ‘het new boys network‘ en tekende ook op dat ‘Rob Wijnberg en Bas Heijne er huisvrienden zijn’. Diezelfde Rob Wijnberg is oprichter van De Correspondent, waar SDM mede-aandeelhouder van is.

BKB werkt onder andere samen met Humanity in Action, dat in 2014 25.000 euro kreeg overgemaakt van SDM. Toevallig: niemand minder dan Nienke Venema was directeur van Humanity in Action Nederland, voordat ze de overstap maakte naar SDM, in september 2014. Ze volgde daar trouwens Anna Timmerman op die naar Human Right Watch ging. En wederom toevallig, ook Human Right Watch wordt flink gesubsidieerd door SDM. Oud SDM-bestuurslid Marjan Sax is trouwens, het blijft allemaal toeval natuurlijk, ook bestuurslid bij Human Rights Watch.

En dan zijn er wat het SDM-subsidienetwerk betreft nog een paar clubs die niet onvermeld mogen blijven:

Het Amnesty International-initiatief Movies that Matter kreeg in 2014 een bedrag van 50.000 euro van SDM. Tot aan maart 2015 was ene Heikelien Verrijn Stuart voorzitter van Movies That Matter. Diezelfde Heikelien Verrijn Stuart zit ook in de raad van toezicht van SDM. Geheel toevallig uiteraard.

Om bij toeval te blijven: het blad International Justice Tribune kreeg van SDM in 2013 repsectievelijk 50.000 en 3.194 euro. In 2014 ging het om een bedrag van tussen de 10.000 en 25.000 euro. Heikelien Verrijn Stuart is, toevallig hoor, aan dat blad verbonden.

Ook bij Marjan Sax, [in 2006 betiteld als, CB] “tweede vrouw in het bestuur van Stichting Democratie en Media” (sinds 2003), moeten een paar ‘dwarsverbanden’ niet onvermeld blijven.

Sax is volgens haar eigen website sinds 2009 vice-voorzitter van Human Rights Watch Nederland.

In 2013 trok SDM 35.000 euro uit voor een Human Rights Watch-publiciteitscampagne getiteld Defending the Rights of Migrant Domestic Workers in the UK.
In 2014 werd er 50.000 euro uitgetrokken voor een ‘onderzoek en beleidsadvies’ aan Human Right Watch: Defending the Rights of Women and Migrants in Europe en eveneens 50.000 euro voor ‘onderzoek en beleidsadvies’ aan Human Rights Watch: Defending Media Freedom in the Western Balkans.
Een Ander Joods Geluid

Carel Brendel wees eerder al op het bedrag van 7.500 euro in 2013 voor Een Ander Joods Geluid (waar Marjan Sax lid van het Comité van Aanbeveling van is). Datzelfde Een Ander Joods geluid kreeg ook in 2014 een bedrag van (maximaal) 25.000 euro.

Nu is SDM een private stichting die noch verplicht is transparant te zijn noch verplicht is uitgaven te verantwoorden aan derden. Maar voor een stichting die zegt ‘geestelijk erfgenaam’ te zijn van (het gedachtegoed van) oud-verzetskrant het Parool en zegt op te komen voor “onafhankelijke, kritische media en een sterke, integere democratische rechtsstaat“ is het op z’n minst opvallend te noemen dat vooral de organisaties waar SDM-bestuursleden zelf het meeste bij betrokken zijn, en dus kunnen profiteren van de fondsen, de meeste subsidie krijgen. Al helemaal als dat linkse, anti-Israel organisaties zijn als Een ander Joods Geluid en Platform Stop Racisme en Uitsluiting.

Je mag je dan gerust afvragen welke “onafhankelijke, kritische media en sterke, integere democratische rechtsstaat” de stichting die het erfgoed van verzetskrant Parool meent te moeten bewaken precies voor ogen heeft. Een erg veelzijdige en politiek-ideologisch diverse ‘democratische rechtstaat’ lijkt dat in elk geval niet te zijn. Wel een ‘democratische rechtstaat’ waarin je er maar beter voor kunt zorgen dat je op de juiste plek zit als SDM weer eens geld uitdeelt.

Erg ‘integer, kritisch en onafhankelijk’ klinkt dat niet.

De SDM-subsidielijst van 2014 (pdf)..