Kostbare film over profeet Mohammed als alternatief voor de ‘booslims’
Door Carel Brendel, 20 december 2012
Met correctie (24/12): Financier uit Qatar is niet een broer van Bin Laden
Een van de woorden van 2012 is ‘booslim’. Het nieuwe begrip staat voor boze moslims die in verre landen optrekken naar ambassades, vlaggen verbranden en borden omhoog houden met in onbeholpen Engels opgestelde leuzen. De boosheid laait vooral op als de islam wordt ‘beledigd’ door films of cartoons, waarin de profeet Mohammed negatief wordt afgebeeld. De ‘booslims’ getuigen van weinig geloofsvertrouwen. Allah is almachtig en de Koran is perfect, maar toch raken ze helemaal van de leg als ergens in het Westen een film of tekening wordt gemaakt met kritiek op hun godsdienst. Sommige ‘booslims’ worden zelfs gewelddadig omdat de islam ‘ten onrechte’ als gewelddadig wordt afgeschilderd — waardoor ze de makers van de ‘beledigende’ films en tekeningen onbedoeld gelijk geven. Zo werkt de boosheid vooral averechts.
Vanuit de schatrijke en ambitieuze Golfstaat Qatar komt er nu een artistieke poging om de ‘Westerse beledigingen’ te stoppen. In de hoofdstad Doha kondigde Ahmed al-Hashemi, topman van de Al Noor Holding, maandag de productie aan van een zeven delen tellende film over Mohammed. Voor deze serie is een budget van één miljard dollar uitgetrokken. De serie wordt in het Engels gemaakt (met versies in andere talen) om ‘het in Westerse landen heersende verkeerde beeld over de islam weg te nemen’. Deze Al-Noor uit Qatar mooet niet worden verward met de gelijknamige holding uit Dubai, die grotendeels in handen is van sjeik Tarek bin Laden, een oudere halfbroer van Osama bin Laden. (* In de eerste versie van dit blog was ik zelf slachtoffer van deze verwarring.)
De makers gaan niet over één nacht ijs. Zij hebben het groene licht gekregen van Yusuf al-Qaradawi, voorzitter van de International Union of Muslim Scholars (IUMS) en geestelijk leider van de Moslimbroederschap. Hij adviseert de producenten over alle sharia-aspecten van de film. Mohammed zal niet te zien zijn in het verhaal over zijn leven. Maar, zo verklaarde al-Qaradawi tijdens een ontmoeting met de media, na raadpleging van dertig collega-geleerden is zijn conclusie dat er geen bezwaren zijn tegen het in beeld brengen van de metgezellen van de profeet.
In juli van dit jaar waren er nog heftige discussies over een Arabische serie waarin de tweede kalief Omar ibn al-Khattab in beeld kwam. De Egyptische Al-Azhar-universiteit, de hoogste instantie voor soennitische moslims, kondigde een fatwa af tegen deze serie. Ook het Saoedische centrum Dar-al-Ifta sprak zich uit voor een verbod.
Qaradawi c.s. vinden echter dat Mohammeds eerste volgelingen wel degelijk op het witte doek thuishoren. “Deze benadering was overdreven. In de Koran of in de overleveringen staan geen teksten of verwijzingen die dit niet toestaan.” Hij werd bijgevallen door zijn Koeweitse collega Tareq al-Suwaidan, die de leiding heeft over het team dat de filmmakers adviseert. “De jongere generaties hebben nieuwe manieren om aan hun informatie te komen.”
Suwaidan, leider van de Moslimbroeders in Koeweit, is directeur-generaal van de religieuze zender Al-Risala TV, prediker van de jihad tegen Israël en verkondiger van antisemitische complottheorieën. Tijdens drie congressen voor Europese bekeerlingen in Koeweit was Suwaidan een van de topsprekers.
De media-ontmoeting was een onderonsje van de Moslimbroeders. Aanwezig was ook Nihad Awad, directeur van de Council on American-Islamic Relations. Deze moslimkoepel is — zoals onze kwaliteitskranten nooit vermelden — een belangrijk onderdeel van de Moslimbroederschap in de Verenigde Staten. Hij noemde het filmproject een tegenwicht tegen de 750 films, die in de afgelopen tien jaar in Hollywood zijn gemaakt en waarin vooral negatieve boodschappen over de islam en de profeet Mohammed werden uitgedragen.
Aan het budget zal het niet liggen. Maar ik vrees voor de producenten dat er ondanks hun artistieke inspanningen kritiek zal blijven komen op de islam. Van de ‘booslims’ zijn ze nog niet af, laat staan van hun critici.