CarelBrendel.nl

De Palestijnse Gemeenschap Nederland (PGNL) – een koepel van acht Palestijnse organisaties rond de pro-Hamas-activist Amin Abou Rashed – is de belangrijkste organisator van de bijna wekelijkse straatdemonstraties rond Gaza. Als trouwste bondgenoot fungeert Avrupa Genclik Dernegi (AGD), de jeugdorganisatie van de Saadet Partij, de conservatieve vleugel van Milli Görüs in Turkije.

Zo om de veertien dagen trekt een bonte stoet betogers met Palestijnse vlaggen door een stad in Nederland. Meestal gaat dat te voet, in enkele gevallen toeterend per auto of op de motor. Uitgedost met Palestijnse sjaals en gewapend met spandoeken scanderen ze hun leuzen (“Free Free Palestine!” “From the River to the Sea!” “Intifada!). Sommigen hullen zich in militaire Hamas-outfit, dragen portretten mee van beruchte terroristen of zwaaien met de vlag van terreurbeweging PFLP. De ordebewakers van de optochten treden er niet tegen op, maar reageren wel assertief op kritische omstanders  of als lastig beschouwde persfotografen.

Na 16 maanden krijgen de Gaza-betogingen nog maar weinig ruimte in de media – laat staan dat er aandacht is voor de vraag wie deze demonstraties organiseren. Om op die laatste vraag een antwoord te krijgen heb ik de oproepen voor meer dan vijftig betogingen doorgenomen. Voor de sit-ins op stations en ad hoc demonstraties rond universiteiten circuleren meestal geen flyers. De gezamenlijke oproepen gelden met name voor grote “landelijke marsen”, “nationale demonstraties”  en “autostoeten”.

De flyers geven daarom vooral inzicht in het actiewezen rond de grotere straatdemonstraties. Wie bereiden de betogingen voor, melden ze aan bij de overheid, roepen er toe op en/of bevelen ze aan bij hun achterban? De conclusie is dat twee organisaties als belangrijkste aanjager fungeren van de Gaza-demonstraties.

Op 53 flyers voor Gaza-betogingen staat het logo en de naam van PGNL, de Palestijnse Gemeenschap Nederland, een koepel van acht Palestijnse organisaties waarvan de eenarmige pro-Hamas-activist Amin Abou Rashed de bekendste vertegenwoordiger is. Deze PGNL fungeert als de afdeling Nederland van de politieke tak van Hamas in Europa. Daarover straks meer. 

Avrupa Gençlik Dernegi (AGD) is de Europese jeugdorganisatie van de Turkse Saadet Partisi (Gelukzaligheid Partij), die vindt dat de AK Partij van president Erdogan en de Europese Milli Görüs-organisatie in Keulen te veel concessies doen aan de Europese cultuur. AGD Nederland trok 37 keer op met PGNL. Verderop meer over de AGD.

De Federatie Islamitische Organisaties (FIO) is een Haagse moskeekoepel en lid van K9, een verbond van negen moskeekoepels die zich regelmatig uitspreken over politieke kwesties. De FIO ondersteunde achttien oproepen van PGNL en AGD. Hoewel de FIO achttien keer samen met pro-Hamaskoepel PGNL aan demonstraties deelnam, begon de Haagse moskeevereniging onlangs een kort geding tegen De Telegraaf omdat de krant de FIO ten onrechte in verband zou hebben gebracht met Hamas.

De andere K9-leden houden zich afzijdig van de Gaza-demonstraties met uitzondering van de Haagse SIOR Haaglanden en de Rotterdamse SPIOR die in december 2023 eenmalig een oproep ondersteunden. Eenmalig was ook de deelname van de Turkse Islamitische Culturele Federatie (TICF), een van de twee verbanden van de Turkse staatsmoskee-organisatie Diyanet, aan een Gaza-protest.

De Rotterdamse moskee De Middenweg staat op 17 demonstratie-oproepen. Het gebouw van De Middenweg werd aangekocht door Europe Trust Nederland, de vastgoedtak van de Moslimbroeders (MB), met geld van Qatar Charity. Middenweg-oprichter Jacob van der Blom was bestuurslid van enkele MB-organisaties en ontmoette geestelijk leider Yusuf al-Qaradawi op een internationale conferentie van MB-geleerden. Van der Blom ontkende alle banden met de MB voor een parlementaire enquête commissie en was verontwaardigd over de ondervraging door de Kamerleden.

De naam van Utrecht4Palestine, een lokale coalitie van Palestina-activisten, staat op 17 flyers. Ook andere lokale groepen ondersteunen met regelmaat de landelijke demonstraties, zoals Brabant For Palestine (12 keer), Zwolle4Palestine (11 keer), de Rotterdamse Palestina Coalitie (RPC, 8 keer) en Eindhoven4Palestine (7 keer). Andere lokale groepen, bijvoorbeeld Amersfoort4Palestine en Friesland4Palestine hielden het bij één deelname.

Hoewel extreemlinkse groepen nadrukkelijk aanwezig waren bij de Palestina-acties aan de Nederlandse universiteiten is hun rol als organisator van landelijke demonstraties beperkt. De Internationale Socialisten (IS) ondertekenden zeven oproepen voor Palestina-demonstraties. Deze trotskisten steunen al langer de strijd van Hamas. In 2004 organiseerden ze een herdenking van de door Israël geliquideerde Hamas-leider Ahmed Yassin en in 2011 deden ze mee met de Nederlandse Gazaboot van Abou Rashed. Platform Stop Racisme, een mantelorganisatie van IS, ondertekende één oproep. De antizionistische Joodse splintergroep Erev Rav nam vijf keer deel.

De Communistische Jongerenbeweging (CJB), jeugdafdeling van de stalinistische NCPN, staat op één flyer. Hetzelfde geldt voor ROOD en De Socialisten, een radicale afsplitsing van de SP. Eenmalig was ook de ondertekening van een flyer door Vakbondsleden Solidair met Palestina, waarin FNV-leden ijveren voor een hardere vakbondskoers tegen Israël.

Ondanks eerdere samenwerking, onder meer in een comité voor de vrijlating van Abou Rashed, ontbreken de namen van Revolutionaire Eenheid en Samidoun Nederland onder de oproepen. (Afdelingen van) gevestigde partijen staan evenmin op de flyers, zelfs niet van DENK en de Partij voor de Dieren, die gelden als de twee meest Hamas-vriendelijke partijen in het Nederlandse parlement.

Andere oproepers tot de Palestina-betogingen zijn de Rotterdamse jongerengroep Friends of Handala (acht keer) en de voor boycot van Israëlische producten ijverende organisaties Laat Gaza Leven (elf keer) en BDS Nederland (zes keer).

Eén keer op de meer dan 50 bestudeerde flyers staat Protest Alliance Watch (PAW), een zelfbenoemde ordedienst bij Palestina-demonstraties. PAW riep in juli 2024 op tot deelname aan een End The Genocide-mars in Leiden. In oktober 2024 kreeg PAW negatieve publiciteit nadat geüniformeerde leden intimiderend zouden hebben opgetreden tegen omstanders van een stationsprotest. Sinds die tijd wordt weinig meer van PAW vernomen.

Palestijnse Gemeenschap Nederland, onderdeel van Hamas Europa

Tot zijn arrestatie in juni 2023 was Amin Abou Rashed de gezichtsbepalende figuur van PGNL. Abou Rashed was betrokken bij de oprichting van de Palestijnse koepel en aanwezig bij zowat alle betogingen en activiteiten, totdat de Fiscale Inlichtingen- en Opsporingsdienst (FIOD) de Leidschendammer oppakte als verdachte van het financieren van terreurorganisatie Hamas.

Na bijna een jaar kwam Abou Rashed, mede om medische redenen, op vrije voeten in afwachting van zijn proces. Het openbaar ministerie vervolgt hem omdat hij als vrijwilliger van de hulpstichting ISRAA meer dan 11 miljoen euro heeft overgemaakt naar Hamas-organisaties op de sanctielijst terrorisme. Een van de voorwaarden voor zijn vrijlating was dat Abou Rashed zich niet meer zou bemoeien met Palestijnse zaken. Met deze bepaling heeft hij nogal moeite want de Nederlands-Palestijnse voorman is bij enkele demonstraties gesignaleerd. Meer informatie vindt u op het blog van Kees Broer, die alle openbare rechtszittingen tegen Abou Rashed heeft bijgewoond.

Amin Abou Rashed werd geboren in 1967 in het Palestijnse vluchtelingenkamp Yarmouk bij Damuscus. In 1986 verloor hij zijn rechterarm tijdens de Libanese burgeroorlog, waarin iedereen met iedereen vocht, ook het Israëlische leger tegen Palestijnse strijdgroepen. Abou Rashed kwam in 1992 als vluchteling naar Nederland en werd enkele jaren later tot Nederlander genaturaliseerd.

In de eerste jaren stond hij vooral bekend onder zijn schuilnaam Amin Abou Ibrahim. Die naam dook op in de Verenigde Staten in een justitieel onderzoek naar de wegens financiering van Hamas veroordeelde Holy Land Foundation (HLF). Amin’s handtekening stond op een door hem opgestelde lijst van Europese hulporganisaties die betrokken waren bij de Hamas-financiering. Na deze vondst zetten zowel de Amerikaanse als de Nederlandse overheid in 2003 de hulpstichting Al-Aqsa, waar Abou Rashed als vrijwilliger actief was, op de sanctielijst terrorisme.

Met zijn Palestijns Platform Mensenrechten en Solidariteit (PPMS) werkte “Abou Ibrahim” in 2007 in Rotterdam vervolgens mee aan de vijfde editie van de Palestinians in Europe Conference, de jaarlijkse landdag van Hamas-gezinde Palestijnen. In dat jaar wist hij oud-premier Dries van Agt te strikken als spreker op deze Hamas-conferentie. Hamas-leider Ismail Haniyeh kreeg geen inreisvisum en sprak zijn volgelingen toe via een videoverbinding.

Meer bekendheid onder zijn echte naam kreeg Amin Abou Rashed in 2010 als organisator en opvarende van het eerste, door Hamas en Moslimbroeders opgezette Gaza Flotilla. Een jaar later leidde hij de aankoop en uitrusting van een Nederlands-Italiaanse boot als onderdeel van een tweede Gaza-vloot. Journalisten van onder meer Trouw en Joop (BNN/Vara) weigerden echter mee te varen vanwege de geheimzinnigheid rond de rol van Abou Rashed. Uiteindelijk liep de hele onderneming op niets uit na een ingreep van de Griekse regering.

In 2012 leidde Abou Rashed een konvooi van de Al Wafaa Campaign naar Gaza. Bij aankomst was er een bijeenkomst met “vechter” Haniyeh, die “vechter” Abou Rashed en andere Europese leiders van Hamas in Europa in het zonnetje zette. Een reportage van de huldiging verscheen op de website van Het Palestijnse Huis, inmiddels in Nederland de belangrijkste organisatie van Abou Rashed.

De Al-Wafaa Campaign, een coalitie van Europese hulporganisaties, ging zich vanaf 2013 richten op de hulp van Palestijnen in Syrië en Libanon. Vrijwel alle coalitieleden werden eerder als Hamas-financiers genoemd in de HLF-affaire. De Nederlandse deelnemer was de Rotterdamse Stichting ISRAA, waar Abou Rashed de dagelijkse leiding in handen had.

Eveneens in 2013 zette de Israëlische regering Abou Rashed op een lijst van organisaties en personen die samen de Hamas-organisatie in Europa (pdf) zouden vormen. Op de zwarte lijst kwamen ook andere metgezellen van de Gaza-vloot, de Al-Wafaa Campaign en de Palestinians in Europe Conference, zoals Majed al-Zeer, Mohammed Hannoun, Adel Doghman en Mazen Kahel.

In mei 2016 kondigde Het Palestijnse Huis de oprichting aan van de Palestijnse Gemeenschap Nederland (PGNL), een koepel van acht verenigingen. Naast Het Palestijnse Huis traden onder meer organisaties van Palestijnse jongeren, arbeiders, advocaten en scouts toe tot het nieuwe verband. Abou Rashed speelde een hoofdrol bij deze voorbereidingen.

De oprichting van de PGNL had alles te maken met de plannen van de Palestinians in Europe Conference om in het voorjaar van 2017 opnieuw in Rotterdam bijeen te komen.  In december ging de officiële uitnodiging uit voor dit congres, ondertekend door het Palestinian Return Centre (een Hamas-frontgroep in Londen), Het Palestijnse Huis en de PGNL. Helemaal gesmeerd liepen de voorbereidingen niet, want de PLO-gezinde eerste PGNL-voorzitter Amer Kaddoura maakte bezwaren tegen “Abou Rashed en zijn meute” die de PGNL “naar een politieke en sektarische richting” (lees: een pro-Hamas richting) zouden voeren. De ruzie liep hoog op, bestuurders ontsloegen elkaar en schrapten elkaar in het handelsregister, maar uiteindelijk trok de pro-Hamas-stroming aan het langste eind. Na interne verkiezingen kwamen er een nieuwe leiding met onder anderen Abou Rashed en Ahmad Skineh, de voorman van de Palestijnse jongeren. Skineh leidde het organisatiecomité voor de Rotterdamse conferentie en is inmiddels opgeklommen tot secretaris van de Palestinians in Europe Conference, waarvan  Abou Rashed tegenwoordig de voorzitter is.

De administratieve chaos bij PGNL was inmiddels zo groot dat in de loop van 2018 een nieuwe stichting Palestijnse Gemeenschap Nederland werd opgericht. Voorzitter is Ayman Nijmeh, secretaris is Skineh. Net als bij Al-Aqsa en Stichting ISRAA zit Abou Rashed officieel niet in dit bestuur, hoewel hij in 2022 op een inmiddels verdwenen pagina van de PGNL-website wel degelijk als bestuurslid werd aangeduid.

De band tussen PGNL en de Palestinians in Europe Conference is zeer nauw. Dat blijkt niet alleen uit de hoofdrol van Abou Rashed en Skineh. Op een lijst van aangesloten organisaties (“partners”) staat ook PGNL. Op de ledenlijst staat verder de Palästinensische Gemeinschaft in Deutschland (PGD). Nadat de Duitse overheid als reactie op 7 oktober alle activiteiten van Samidoun en Hamas verbood, volgden er in november 2023 huiszoekingen bij PGD-leden, die volgens de Duitse media als “Hamas-aanhangers” werden aangeduid.

De Verfassungsschutz is in zijn jaarverslagen altijd duidelijk geweest over de Palestinians in Europe Conference. De Duitse geheime dienst beschouwt de jaarlijkse conferenties als “de belangrijkste propagandabijeenkomst van Hamas in Europa”. Voor de Israëlische autoriteiten was al langer duidelijk dat deze conferentie onderdeel is van de Europese organisatie van Hamas. Maar ook de PLO is ervan overtuigd dat het om een Hamas-conferentie gaat. We zagen al eerder de waarschuwingen van de Nederlandse PLO-voorman Kaddoura. Bij de laatste Palestijnse conferentie, in 2023 in Malmö, waarschuwden PLO-leiders opnieuw dat de bijeenkomst was georganiseerd door Hamas dat er op uit zou zijn om verdeeldheid te zaaien onder de Palestijnen.

Kort na de bijeenkomst in Malmö viel de FIOD bij Abou Rashed binnen. De Hamas-gezinden moesten het na 7 oktober zonder hun belangrijkste leider doen. De ruim 50 door PGNL georganiseerde demonstraties laten zien dat het hun aardig gelukt is. Daarbij is de Palestijnse koepel er ook in geslaagd om haar banden met de Europese Hamas-lobby onder de radar van de Nederlandse media te houden.

Daar leek even verandering in te komen toen de Israëlische minister van diaspora Amichai Chikli kort na de rellen rond het bezoek van de voetbalclub Maccabi Tel Aviv een rapport rondstuurde waarin hij suggereerde dat de PGNL de de Jodenjacht in de straten van Amsterdam zou hebben aangestuurd. Het rapport was slecht onderbouwd en rammelde aan vele kanten, met name de bewijsvoering rond de Jodenjacht. Blogger Kees Broer schreef: “… het rapport (geeft) geen eenduidige bewijzen, dat de november 2024 pogrom door PGNL is georganiseerd. Het is zelfs niet zeker of de activisten van PGNL in het centrum van Amsterdam waren toen de pogrom plaats vond.”

Wat wel klopte in het Chikli-rapport is dat PGNL onderdeel is van de Europese Hamas-lobby. Maar dat raakte ondergesneeuwd in de verontwaardiging over de ongewenste Israëlische inmenging in de Nederlandse politiek en de onterechte beschuldigingen rond de Jodenjacht. In Trouw (2 december 2024) kreeg PGNL-voorzitter Nijmeh alle ruimte om de banden met Hamas als “totale onzin” af te doen. Zo profiteert de Hamas-lobby aardig van het gebrek aan kennis en nieuwsgierigheid bij de Nederlandse media.

AGD Nederland, onderdeel van de conservatieve vleugel van Milli Görüs

De grootste bondgenoot van PGNL bij de straatdemonstraties is Avrupa Gençlik Dernegi (AGD Nederland), de Europese Jongerenorganisatie van de Saadet Partisi, de oerconservatieve vleugel van de Milli Görüs-beweging. De samenwerking is opmerkelijk want vóór 7 oktober was AGD een totaal onbekende in het wereldje van de Palestina-activisten.

AGD is volgens de eigen website “een door jongeren opgerichte organisatie voor jongeren en voor iedereen die zich jong voelt. Want deze organisatie is zich bewust van haar verantwoordelijkheden ten opzichte van de mens, dier en het milieu”. Verwijzingen naar de religieuze of politieke affiliatie van AGD ontbreken. Wie verder zoekt ontdekt echter eerbewijzen voor Milli Görüs-oprichter Necmettin Erbakan en banden met de Saadet (Gelukzaligheid) Partij. In deze kleine Turkse partij zit dat deel van de Milli Görüs-aanhang die vindt dat president Erdogan en zijn AKP “te gematigd” zijn en afdwalen van de islamistische en anti-Westerse ideologie van grondlegger Erbakan. De verhoudingen met IGMG, de Milli Görüs-organisatie in Europa, zijn nogal koel. AGD en Saadet Partij rijden IGMG in de wielen bij hun pogingen om in West-Europa salonfähig te worden.

In landen als Oostenrijk en Duitsland speelt de AGD nauwelijks een rol bij de Palestina-protesten. Het lijkt er op dat de Nederlandse AGD niet vanuit het hoofdkwartier in Wenen wordt aangestuurd, maar dat de innige samenwerking met PGNL specifiek voor Nederland is. Samenwerking tussen Milli Görüs-volgelingen en Hamas-lobbyisten is ideologisch wel verklaarbaar. Milli Görüs is de Turkse variant op de Moslimbroederschap. De strijd tegen het zionisme is een centraal onderdeel van de ideologie van de antisemitische oprichter Erbakan.

Inmiddels hebben AGD-afdelingen al bij 37 demonstraties samengewerkt met PGNL. Flyers van Gaza-demonstraties worden opgesierd met de leus #dreamanewworld, het motto van AGD. PGNL- en AGD-delegaties gingen samen buurten bij de Tweede-Kamerfractie van DENK en legden een kennismakingsbezoek af bij de nieuwe Rotterdamse burgemeester Carola Schouten.  

Opmerkelijk is verder dat AGD Nederland zich heeft aangesloten bij een nieuwe Moslim Alliantie Nederland, samen met Muslim Rights Watch Nederland en Ummah Project – twee clubs die er om bekend staan met krachtige taal de doeleinden van de politieke islam te bevorderen.

Naar aanleiding van de aanklacht tegen vier mogelijke leden van een in Duitsland opgerolde terreurcel van Hamas – onder wie de in Rotterdam woonachtige Nazih R. – heeft het SGP-Kamerlid Diederik van Dijk vragen gesteld aan minister van Justitie en Veiligheid David van Weel (VVD).

Omdat de beantwoording van vragen vaak weken of zelfs maanden duurt, zal ik in dit blog proberen het antwoord te geven.

Van Dijk leidt zijn vragen als volgt in: “Heeft Hamas ook wapendepots in Nederland? Naar aanleiding van alarmerende berichten uit Duitsland over mogelijke wapendepots van Hamas in Europa, stelt SGP-Kamerlid Diederik van Dijk schriftelijke vragen aan de minister van Jusitie en Veiligheid. Van Dijk wil onder meer weten of er soortgelijke depots in Nederland zijn en hoe het kabinet de veiligheid in Nederland zo goed mogelijk probeert te garanderen.”

Dan volgende de vragen – met mijn antwoorden.

Vraag 1: Bent u bekend met het bericht dat Hamas volgens het Duitse federale parket verschillende wapenvoorraden in Europa heeft?

 Antwoord: “Ja.”

Vraag 2: Kunt u aangeven of Nederland genoemd wordt in het rapport als mogelijke locatie van ondergrondse wapendepots van Hamas?

Antwoord: “In het persbericht van het Duitse openbaar ministerie is sprake van wapendepots in Bulgarije, Polen en Denemarken, maar niet in Nederland.”

Vraag 3: Wat is het verband tussen de Nederlandse verdachte in deze zaak en Hamas?

Antwoord: “Het Duitse openbaar ministerie zegt dat hij en de andere drie verdachten al jaren werkzaam waren als buitenlandse agent van Hamas. Ze bekleedden belangrijke posities binnen Hamas en werden direct (volgens eerdere berichten vanuit Libanon) aangestuurd door leiders van de militaire afdeling van Hamas.”

Vraag 4: Wordt de Nederlandse verdachte in verband gebracht met mogelijke wapendepots op Nederlands grondgebied?

Antwoord: “Nee.”

Vraag 5: Zijn er Nederlandse organisaties bekend die banden hebben met de aangehouden Nederlandse verdachte?

Antwoord: “Ja. Maar die banden zijn al weer 15 jaar oud. De Nederlandse verdachte Nazih R. was van 2005 tot 2009 secretaris van de hulpstichting ISRAA, waartegen een gerechtelijk onderzoek loopt wegens illegale geldtransfers naar bankrekeningen van de terreurbeweging Hamas. ISRAA wordt onder druk van het openbaar ministerie ontbonden. Amin Abou Rashed, die hoewel hij geen bestuurder was van ISRAA deze stichting de facto runde, staat binnenkort terecht in verband met het doorsluizen van 11 miljoen euro richting Hamas.

R. was daarnaast eind 2009 begin 2010 enkele maanden penningmeester van de Stichting Palestijns Platform voor Mensenrechten en Solidariteit (PPMS), een politieke lobbygroep waarin Abou Rashed eveneens een hoofdrol speelde zonder in het bestuur plaats te nemen. PPMS is al vele jaren niet meer actief. Als lobby werd PPMS afgelost door Het Palestijnse Huis en de Palestijnse koepelorganisatie Palestijnse Gemeenschap.NL (PGNL).

Het is onbekend of R. en Abou Rashed nog contact hadden. Belangrijker in deze zaak is vermoedelijk dat R. naaste familie is van een van de in Berlijn aangehouden verdachten in de Duitse terreurzaak.”

Vraag 6: Zijn er aanwijzingen dat (aan) Hamas(gelieerde organisaties) aanslagen voorbereiden op Nederlandse Joodse doelwitten?

Antwoord: “Nee. Overigens: stel dat die aanwijzingen er wel waren, denkt u dan dat de minister dat in een antwoord op Kamervragen openbaar zou maken?”

Vraag 7: Hoe voorkomt u dat Hamas wapendepots in Nederland aan kan leggen teneinde een aanslag te plegen?

Antwoord: “Als hier sprake van zou zijn, dan vertelt de minister niet hardop hoe hij dat wil voorkomen.”

Vraag 8: Op welke manier vindt screening en controle plaats op organisaties of personen die in verband worden gebracht met Hamas of andere terreurorganisaties?

Antwoord: “Ook dat hangt de minister niet aan de grote klok. Hopelijk gebeurt dit tegenwoordig wel met meer kennis dan zeven jaar geleden, toen zijn voorganger Stef Blok met ontwijkende antwoorden probeerde te verhullen dat de in 2017 in Rotterdam georganiseerde Palestinians in Europe Conference ook maar iets met Hamas te maken had. Hij deed dat terwijl de Duitse Verfassungsschutz in jaarverslagen melding maakte van de band tussen Hamas en deze conferentie.

Overigens, dat burgemeester Carola Schouten op 27 november 2024 een PGNL-delegatie (zie het antwoord op vraag 9) op het Rotterdamse stadhuis ontving is geen geruststellende gedachte.”

Vraag 9: Zijn er op dit moment organisaties in Nederland actief die in verband gebracht kunnen worden met Hamas of PFLP, maar die nog niet op de nationale sanctielijst terrorisme staan?

“Ja. De Palestijnse Gemeenschap.NL fungeert in ons land als de politieke, financiële, humanitaire en sociale tak van de Hamas-lobby in Europa. Een punt hierbij is wel dat deze Europese lobby tot dusver opereert binnen de wettelijke kaders, en daarom niet is verboden door de Europese Unie. Daarnaast heeft Hamas altijd terrorisme op Europees grondgebied afgewezen. Het is nog onduidelijk of de door de aangehouden terreurcel geplande aanslagen op zichzelf staan of een trendbreuk vormen. Wel is de Duitse overheid na de moordpartij van 7 oktober 2023 strenger geworden. In het kader van een verbod op Hamas-activiteiten zijn huiszoekingen gedaan bij bestuurders van de Palästinensische Gemeinschaft in Deutschland (PGD), de Duitse zusterorganisatie van PGNL.

De maoïstische groep Revolutionaire Eenheid heeft verklaard actief te zijn binnen Samidoun en lid te zijn van Masar Badil, de door PFLP en Samidoun opgebouwde beweging waarmee een verbod van Samidoun zal worden omzeild. Thomas Hofland, de leider van Revolutionaire Eenheid, is coördinator Nederland en daarnaast internationaal bestuurslid van Samidoun.”

Vraag 10: Welke aanwijzingen heeft het OM nodig om over te gaan tot een verbod van een organisatie die in verband wordt gebracht met terrorisme, of het opstellen van een ambtsbericht ten behoeve van plaatsing op de nationale sanctielijst terrorisme?

Antwoord: “Deze vraag laat ik over aan de minister.”

Vraag 11: Welke acties heeft u inmiddels ondernomen om het OM ertoe te bewegen om Samidoun op de nationale sanctielijst terrorisme te plaatsen?

Antwoord:  “Geen idee.”

Vraag 12: Kunt u deze vragen voor het commissiedebat terrorisme/extremisme beantwoorden?

Antwoord: “De meeste vragen wel, maar voor vraag 11 en 12 moet u echt bij de minister zijn.”

Een bont gezelschap van ambtenaren en managers van sportbedrijven trok in maart 2020 naar Qatar om in de aanloop van het WK voetbal de zakelijke banden met het organiserende land aan te halen. Politiek verantwoordelijk voor deze handelsmissie waren Sigrid Kaag (D66, minister van Buitenlandse Handel) en Bruno Bruins (VVD, minister voor Medische Zorg en Sport). Een opvallende deelnemer was de Nederlands-Palestijnse activist Amin Abou Rashed, topman van de politieke Hamas-lobby in Europa. Hij zit ruim vijf maanden in voorarrest als verdachte van het financieren van deze terreurbeweging.

Sinds 22 juni 2023 zitten de bekende Palestina-activist Amin Abou Rashed en een van zijn dochters in voorarrest. Ze worden verdacht van financiering van de terreurbeweging Hamas. “De man die al meer dan tien jaar wordt omschreven als ‘de Nederlandse fondsenwerver voor Hamas’ is nu ook daadwerkelijk opgepakt op die verdenking,” noteerde het AD. 

Eind september verlengde de rechtbank in Rotterdam het voorarrest. Het AD meldde dat Abou Rashed volgens het Openbaar Ministerie sinds 2014 6,1 miljoen euro heeft ingezameld. Het geld zou via ingewikkelde omwegen bij Hamas zijn beland.

Volgens zijn medestanders zit Abou Rashed onschuldig vast. Er zouden geen bewijzen zijn voor de financiering, alleen onterechte beschuldigingen vanuit Israëlische hoek. Een hartstochtelijke supporter van Abou Rashed is Majed al-Zeer, zijn voorganger als voorzitter van de Palestinians in Europe Conference.  De steun is niet verrassend want juist deze Palestijnse conferentie staat bekend als een bolwerk van Hamas-aanhangers in Europa.

Eind augustus schreef Al-Zeer een vlammend betoog op een Arabisch-Engelse website. Hoewel het onderzoek al zo’n anderhalf jaar liep, beweerde Al-Zeer dat de arrestatie een reactie was op een recente Palestijnse conferentie. Eind mei kwamen de Euro-Palestijnen bijeen in Malmö, omlijst door ophef in de Zweedse media, die uitgebreid ingingen op de link met Hamas.

Het artikel van Al-Zeer bevat één opvallende, voor de Nederlandse politiek mogelijk brisante passage. Ik geef de vertaling in het Engels via Google Translate. Al-Zeer zegt over Abou Rashed:

“He serves as an advisor to the Dutch government in several joints on the Palestinian issue and the affairs of Arab and Islamic minorities, and one of the glaring examples of this is the membership of Brother Amin Abu Rashid in the official delegation of the Kingdom of the Netherlands headed by a minister to visit Qatar during the preparation for the 2022 World Cup in order to exchange the benefit of the two countries to benefit from the global event, and Brother Amin Abu Rashid was the only Dutch figure from the Muslim, Arab and Palestinian minority who represented the Netherlands, and the Dutch delegation and Qatari hosts praised his performance.”

Even dacht ik dat Abou Rashed lid was van de Nederlandse delegatie, die vorig jaar onder sportminister Conny Helder bij de gastheren van het WK voetbal in Qatar vergeefs aandacht opeiste voor de One Love regenboogband. Maar bij nader onderzoek blijkt dat Al-Zeer zich in het jaartal vergiste. Want Abou Rashed nam wel deel aan een Nederlandse handelsmissie die in maart 2020 naar Doha reisde om deuren te openen voor bedrijven en organisaties uit de sportsector, verenigd in het Orange Sports Forum (OSF).

De missie kwam voort uit een samenwerkingsverband tussen bedrijfsleven en overheid via de ministeries van Buitenlandse Zaken (BuZa) en van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Politiek verantwoordelijk voor de ambtelijke bemoeienis waren minister van Buitenlandse Handel Sigrid Kaag (D66) en sportminister Bruno Bruins (VVD).

Onder de kop “Succesvolle handelsmissie naar Qatar!” schreef het OSF op zijn website:

“Van 2 t/m 6 maart vond een succesvolle handelsmissie naar Qatar plaats, met 12 Nederlandse sport gerelateerde bedrijven. De missie stond in het teken van Sport, Innovatie en Vitaliteit en was onderdeel van een meerjarige publiek-private samenwerking tussen Nederlandse bedrijven, de Nederlandse ambassade in Qatar, het ministerie van VWS, het ministerie van BuZa en de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland.

Een van de highlights van het programma was het matchmaking event met diverse stakeholders uit Qatar die betrokken zijn bij de sport, zoals de Qatar Football Association, ministeries, projectontwikkelaars, de Qatar Foundation, Qatar Airways, Qatar Sports Investment, Qatar SportsTech, Aspire, et cetera. Dit gaf de deelnemers aan beide kanten ruim de mogelijkheid om met elkaar in gesprek te gaan en om de marktkansen te bespreken. Het matchmaking event vond plaats bij de indrukwekkende Aspire Zone. Diezelfde dag werd ook een bezoek gebracht aan Admares, zij zijn betrokken bij diverse projecten in Qatar, waaronder de realisatie en exploitatie van drijvende hotels tijdens de FIFA World Cup.”

Tussen de bezoeken aan stadions in aanbouw, congressen en lokale sportleiders door werden de leden van de handelsmissie door een internationale vakbondsman bijgepraat over de arbeidsomstandigheden en mensenrechten in Qatar. “Het was goed om te horen dat er veel progressie wordt gemaakt op dit gebied.” Kortom, niets stond nog in de weg om de marktkansen te bespreken en goede zaken te doen rond het WK voetbal.

Uit OSF-beeldmateriaal en een video over de reis (o.a. op 1’00”, op 5’37”) blijkt dat Abou Rashed inderdaad deelnam aan de Nederlandse handelsmissie. De pro-Hamas-activist valt daarnaast te zien op foto’s bij een verslag van de Qatar Tribune over een receptie bij ambassadeur Frédérique de Man.

Abou Rashed werd pas in 2023 aangehouden als verdachte van Hamas-financiering. Maar al sinds 2010, toen hij deelnam aan het eerste Gaza Flotilla, hebben Nederlandse media met regelmaat geschreven over zijn prominente rol in de Europese lobby van Hamas. Hij was betrokken bij de op de sanctielijst geplaatste Al-Aqsa Stichting. Hij zat in de organisatie van door Hamas en de Moslimbroeders aangestuurde Gazavloten. Hij plaatste op zijn website een fotoreportage van een bezoek aan Gaza, waar hij en andere Europese Hamas-activisten een onderscheiding ontvingen van Hamas-leider Ismail Haniyeh.

De deelname van Abou Rashed aan de Nederlandse handelsmissie roept daarom diverse vragen op. Waarom werd deze Palestijnse activist toegevoegd aan een handelsmissie in Qatar? Wie nam het besluit om Abou Rashed als deelnemer uit te nodigen? Hadden de sponsorende ministeries geen idee dat ze iemand uitnodigden die volgens de media zeer actief was in het Europese netwerk van Hamas? Werden de deelnemers aan de handelsreis niet gescreend door de AIVD?

Ook Al-Zeer’s beschrijving van Abou Rashed als “adviseur van de Nederlandse regering” roept vragen op. Bedoelt hij daarmee het feit dat Abou Rashed diverse keren zijn zegje mocht doen over Palestina in de Kamercommissie voor Buitenlandse Zaken? Of adviseerde hij de Nederlandse overheid ook over de omgang met moslims, zoals Al-Zeer suggereert?

Vanochtend heb ik over deze zaak een aantal vragen voorgelegd aan het ministerie van Buitenlandse Zaken.

In het voorjaar van 2020 verscheen er op de Facebook van de Council of European Muslims (CEM) een uiteenzetting, die uitgebreid inging op de geschiedenis van deze organisatie, en een keurige opsomming gaf van al haar onderdelen en instellingen. De CEM was kort daarvoor in het leven geroepen als voortzetting van de Federation of Islamic Organisations in Europe (FIOE), die door vriend en vijand en ook door Nederlandse ministers van Binnenlandse Zaken wordt gezien als de koepelorganisatie van de Europese Moslimbroeders (MB).

Het About Us was daarom zo opmerkelijk, omdat FIOE/CEM in het verleden alles heeft gedaan om haar oorsprong en vertakkingen te versluieren. Hetzelfde geldt voor de in het Facebook-artikel genoemde organisaties, die gewoon zijn om hun banden met de Moslimbroederschap glashard te ontkennen. Maar daar stond het opeens zwart op wit. Het Forum of European Muslim Youth and Student Organisations (FEMYSO, de studenten- en jongerenkoepel), Europe Trust (de vastgoedtak), de European Council for Fatwa and Research (ECFR, voor richtlijnen en adviezen aan Europese moslims), het European Institute for Human Sciences (IESH, het opleidingsinstituut), de European Council of Imams (ECI, de raad van vooraanstaande imams) en het European Forum of Muslim Women (EFOMW, de Europese vrouwenkoepel) zijn in het leven geroepen door de FIOE. Daarmee bevestigde de organisatie in één klap zelf alles wat inlichtingendiensten en onderzoekers in het verleden over deze beweging hebben gerapporteerd.

Het About Us-artikel was alleen in het Arabisch opgesteld. Mogelijk dacht de beheerder van de CEM-Facebookpagina dat het daarom geen kwaad kon om het online te zetten. Na enkele maanden realiseerde hij of zij zich deze vergissing en verwijderde de tekst. Maar intussen was het inkijkje in de organisatie van de Europese Moslimbroeders vastgelegd door de buitenwacht, ook op dit weblog. Het komt diverse keren voor in een 280 pagina’s tellend rapport (pdf) dat de onderzoekers Lorenzo Vidino en Sergio Altuna eind vorige maand (op 28 oktober) presenteerden op een aan de politieke islam gewijde internationale conferentie in Wenen.

The Muslim Brotherhood’s Pan-European Structure beschrijft eerst de Europese netwerken van deze islamistische beweging, gaat vervolgens in op hun activiteiten in diverse landen (waaronder Nederland, waarover hopelijk meer in een volgend blog). Het rapport komt tenslotte met enkele aanbevelingen over de vraag hoe om te gaan met de Moslimbroeders. Vidino en Altuna beschouwen de Europese tak van de Moslimbroeders niet als een terreurbeweging. Ze pleiten dan ook niet voor een verbod. Wel wijzen ze op de politieke steun die de Europese MB verleent aan de Palestijnse terreurbeweging Hamas.

De auteurs zien overigens de MB wel degelijk als een stroming, waarvan de doeleinden op gespannen voet staan met Europese waarden. Zij delen de visie van diverse veiligheidsdiensten dat de Moslimbroeders de sociale cohesie en de integratie van moslims belemmeren en op de langere termijn een belemmering een bedreiging kunnen vormen voor de democratische rechtsorde. Een ander probleem volgens de auteurs is dat het “slachtofferverhaal” van de islamisten kan bijdragen tot de radicalisering van jonge moslims. Alle reden voor Vidino en Altuna om de Moslimbroeders niet in het zadel te helpen door middel van subsidies (die bijvoorbeeld de Europese Unie rijkelijk verleent aan jongerenorganisatie FEMYSO) of door hen groter te maken dan ze zijn door hen te promoten en erkennen als enige vertegenwoordiger van de Europese moslims.

“The Muslim Brotherhood’s Pan-European Structure” is een handig en nuttig overzicht van feiten die bij de trouwe volgers van de beweging over het algemeen al bekend zijn uit boeken, rapporten en onderzoeken. Veel informatie was al te vinden in Vidino’s boeken, The New Muslim Brotherhood in the West en The Closed Circle. Dat laatste boek gaat over Moslimbroeders die deze beweging hebben verlaten. Daarnaast valt er ontzettend veel informatie te vinden op de websites van onderzoeker Steven Merley, de Global Muslim Brotherhood Daily Watch, en de opvolger ervan,  het Global Influence Operations Report, (waarop hij niet alleen islamistische netwerken volgt met hun steunpilaren in Turkije en Qatar, maar ook “influencing” vanuit China, Rusland en de directe omgeving van Donald Trump). Merley schreef in 2008 een uitgebreid rapport (pdf) over de FIOE en zijn vertakkingen, waarin hij toen al dezelfde instellingen identificeerde die vorig jaar werden opgesomd in het snel weer verwijderde CEM-document. Merley signaleerde ook al het succesvolle lobbywerk dat de FIOE had verricht bij de Europese instellingen.

De omarming van de MB-organisaties door Brussel is een van de merkwaardige tegenstrijdigheden in het beleid in Europa, want in verleden en heden hebben diverse geheime diensten, onder meer de Duitse Verfassungsschutz, de Belgische Staatsveiligheid en ook onze AIVD (Radicale Dawah in Verandering, 2007) gewaarschuwd voor mogelijke toekomstproblemen met de politieke islam. De afgelopen jaren treden met name Frankrijk en Oostenrijk actiever op tegen het islamisme; tegelijkertijd verschijnen Europese kopstukken op conferenties (pdf), waar woordvoerders uit MB-kring de gewenste toon aanslaan met verhalen over “gendered islamophobia”, inclusie, diversiteit en intersectionaliteit.

Waarschijnlijk een brug te ver vormde een recente, mede door de EU betaalde anti-discriminatie campagne van de Raad van Europa, waarin de hijab wordt aangeprezen als symbool van vrijheid. Van links tot rechts reageerden Franse politici boos op de hoofddoekcampagne. Na een protest van de minister voor jeugdzaken Sarah El Hairy trok de Raad de campagne voorlopig in. Men zoekt nu naar een andere vormgeving. De gewraakte hijabpropaganda bleek het resultaat van workshops waar FEMYSO de expertise leverde en daarnaast leden van EFOMW zich onder de deelnemers bevonden.

FEMYSO reageerde woest op de Franse inmenging. “De aanval op de hijabcampagne van de Raad van Europa is een aanval op de mensenrechten,” aldus een persbericht van de organisatie. Bij het lezen ervan moest ik denken aan het gestaalde taalgebruik van het communistisch dagblad De Waarheid, dat in de vorige eeuw steevast boos reageerde als er kritiek werd geleverd op de CPN. Zoals De Waarheid kritiek op de CPN of het communisme pleegde weg te zetten als een “aanval op de arbeidersklasse”, zo bestempelt FEMYSO kritiek op zijn eigen activiteiten als een “aanval op de mensenrechten”.

Franse media als het zeer seculiere weekblad Marianne berichten inmiddels uitgebreid over de banden tussen FEMYSO en de Europese Moslimbroeders, en de Brusselse subsidiestroom. The Muslim Brotherhood’s Pan-European Structure mag dan wellicht veel weg hebben van een “uitgebreide samenvatting van het voorafgaande”, voor FEMYSO en andere met de Moslimbroeders verbonden organisaties verscheen het op een heel slecht moment.

Dit blog kreeg een update op 18 maart 2021. Bouchallikht woonde een derde training bij als onderdeel van de Sinan Wren-organisatie. Aanwezig waren FEMYSO-voorzitter Abdelrahman Rizk en andere leden van FEMYSO en Milli Görüs.

GroenLinks-kandidate Kauthar Bouchallikht blijkt als FEMYSO-lid drie trainingen te hebben bijgewoond van een Turkse, aan de Moslimbroederschap verbonden organisatie. Des te klemmender wordt de vraag waarom GroenLinks het ervaren, zeer seculiere Kamerlid Nevin Özütok degradeerde ter wille van een politiek onervaren nieuweling.

Tijdens zijn tocht langs “biculturele” kandidaten voor de Tweede Kamer diende journalist Chris Aalberts ook een interviewverzoek in bij de “beeldbepalende” GroenLinks-nieuwkomer Kauthar Bouchallikht. De nummer 9 van de lijst had echter geen trek in een vraaggesprek met Aalberts, die op Twitter en in columns kritisch heeft geschreven over de kandidatuur van de klimaatactiviste. Voor Aalbers was dit aanleiding om in een column op website De Kanttekening te stellen dat het tijd wordt dat Bouchallikht betere adviseurs krijgt.

Slechte raadgevers of niet, aan Kauthar’s eerdere media-onderricht kan het niet liggen. De afgelopen jaren heeft Bouchallikht namelijk twee internationale mediatrainingen bijgewoond van de Turks-Britse Sinan Wren Foundation (SWF), een stichting met vestigingen in Istanboel en Londen. SWF houdt zich bezig met “thought leadership” (kennisleiderschap) en geeft in dit kader trainingen en cursussen aan jongeren.

SWF is vernoemd naar de architecten Mimar Sinan en Christopher Wren, de architecten van respectievelijk de Suleymaniye Moskee in Istanboel en Sint-Paul’s kathedraal in Londen, twee gebouwen die voor SWF symbool staan voor te bouwen bruggen tussen Oost en West. De internationale mediatraining brengt kernvaardigheden bij op alle denkbare mediaterreinen, aldus een samenvatting van het programma.

De SWF website geeft bijzonder weinig inzicht over de oprichters en medewerkers van de stichting. Op social media valt nauwelijks iets te vinden over de docenten en cursisten van de internationale mediatraining of van andere SWF-activiteiten zoals het Nelson Mandela Leadership Programme en het Young Leaders Boot Camp. De meeste informatie valt nog te ontdekken op het YouTube-kanaal van Sinan Wren, waarin de programma’s in enkele video’s geweldig worden aangeprezen.

Uit een van die video’s blijkt dat Bouchallikht alumna (afgestudeerd) is van de International Media Training in 2016. Drie jaar later keerde ze terug in Istanboel waar ze een rol speelde in de organisatie van een nieuwe mediatraining. In een shirt van SWF verwelkomde ze met enkele andere oud-cursisten de nieuwe deelnemers en stelde hen op hun gemak in een bijeenkomst om het ijs te breken.

Inmiddels is nog een SWF-video opgedoken, namelijk van het Nelson Mandela Leadership Programme, dat van 15 tot 20 december in Istanboel werd gwehouden. Daarin loopt Bouchallikht opnieuw in een shirt van de Sinan Wren Foundation. Achter een tafel speelt ze een rol bij de receptie van de deelnemers.

Omdat de video’s niets vertellen over de mensen achter Sinan Wren ben ik zelf op zoek gegaan. De voorzitter van SWF blijkt de Turkse zakenman Murat Yasa, lid van de directieraad van het kunstmestconcern Gubretas. Volgens de bedrijfsbio staat Yasa sinds 2015 aan het hoofd van Sinan Wren.

Yasa was bestuurder bij vier organisaties uit het Turkse netwerk van de Moslimbroederschap. De bekendste hiervan is de Humanitarian Relief Foundation (IHH), een van de drijvende krachten achter de eerste Gazavloot. Yasa zat daarnaast in de top van de Union of NGO’s in the Islamic World (UNIW), de Foundation of Volunteer Organisations of Turkey (TGTV) en het Civil Solidarity Platform (SDP). Als vertegenwoordiger van dit AKP-netwerk bezocht Yasa in 2008 een grote pro-Hamas-conferentie in Damascus, schrijft onderzoeker Steven Merley in zijn rapport (pdf) over de Turkse bemoeienissen met de Gaza Flotilla’s van Hamas.

Yasa is nog steeds betrokken bij IHH. Op dit moment is hij lid van de board of trustees. Yasa zoekt zelden de publiciteit met SWF. Hij is wel te zien (maar wordt niet met name genoemd) aan het slot van de video van over de internationale mediatraining waarin hij deelnemers feliciteert bij de uitreiking van hun diploma’s.

Sinds januari 2016 heeft SWF een vestiging in Londen. Deze wordt geleid door Ismail Jalisi en Faheem Mir. SWF UK staat geregistreerd op een adres waar diverse aan de Moslimbroeders en Hamas gelieerde bedrijven staan ingeschreven.

Jalisi treedt op als docent in de video’s over de internationale mediatraining. Ook hij komt uit de kring van de Moslimbroeders. Namens de Muslim Association of Britain (MAB) in Londen tekende hij een open brief in dagblad The Guardian die opriep tot de herverkiezing van de Londense Labour-burgemeester Ken Livingstone. De lijst van ondertekenaars van het artikel “Give Ken a third term” is een soort Who is Who van de Britse Moslimbroederschap.

Directeur programma-ontwikkeling in Istanboel was Mohammed Hegazy. Hij is overgestapt naar Al Sharq Youth, onderdeel van het Al Sharq Forum. Deze organisatie werd in 2012 bij de oprichting gepresenteerd als “een onafhankelijke internationale non-profit organisatie die waarden van pluralisme en rechtvaardigheid wil consolideren”. De in Istanboel neergestreken denktank staat onder leiding van oud-Al Jazeera-topman Wadah Khanfar en heeft nauwe banden met de Moslimbroeders.

SWF staat verder op zeer goede voet met het Forum of European Muslim Youth and Student Organisations (FEMYSO), de jeugdorganisatie van de Europese Moslimbroeders, verenigd in de Council of European Muslims (CEM). Deze CEM verklaarde vorig jaar nog in een ijlings van Facebook verwijderd document dat FEMYSO een van haar belangrijkste instellingen is.

Oud-FEMYSO-voorzitter Intissar Kherigi valt in twee video’s te zien als docent bij de internationale mediatraining. Kherigi is de dochter van Rachid Ghannouchi, de leider van de Tunesische Moslimbroederpartij Ennahda, en internationaal kopstuk van de Moslimbroeders.

Op haar website noemt FEMYSO Sinan Wren als een partnerorganisatie. Volgens het jaarverslag over 2016 nam FEMYSO deel aan de Nelson Mandela Leadership Training in Istanboel, een van de activiteiten van SWF. Op social media maakte FEMYSO reclame voor trainingen van SWF, die voor de leden beschikbaar zijn via het FEMYSO netwerk.

Uit video’s van Sinan Wren blijkt dat de achterban van FEMYSO hier ook gebruik van maakte. Behalve door Bouchallikht werden trainingen in Istanboel bijgewoond door:

Ibrahim Kraria, tegenwoordig vice-voorzitter van FEMYSO en voorheen actief voor FOSIS (de studentenorganisatie van de Britse Moslimbroeders) in Schotland.

Muhammed Tahiri, een in Istanboel studerende Macedoniër, die in het voorjaar van 2020 een bijeenkomst van FEMYSO in Straatsburg bijwoonde. Tahiri en Bouchallikht hielpen mee bij de internationale mediatraining in 2019.

Muna Ali, een activiste van FOSIS die ook op pad gaat voor FEMYSO.

Aleema Sardar, studente uit Glasgow, en “kernlid” van FOSIS.

Abrar Omeish, ook al “de dochter van”, in dit geval van de prominente Amerikaanse Moslimbroeder Esam Omeish, die een vooraanstaande rol speelt in de US Council of Muslim Organisations (USCMO), de koepelorganisatie van de Noord-Amerikaanse Moslimbroeders.

Fatima Halawa, een andere “dochter van”, namelijk van Hussein Halawa, de secretaris-generaal van de European Council for Fatwa and Research (ECFR), de fatwaraad van de Europese Moslimbroeders. Halawa is tevens imam van het (net als voorheen de Rotterdamse Essalam Moskee) door de Al-Maktoum Foundation gefinancierde Islamic Cultural Centre of Ireland (ICCI).

Abdelrahman Rizk, voorzitter van FEMYSO. Net als Bouchallikht liep Rizk rond in Sinan Wren-outfit. Rizk was voorzitter van FOSIS en Europees coördinator van bovengenoemd Al Sharq Forum.

Burak Barut, bestuurslid van FEMYSO, afkomstig uit Duitsland en ook actief binnen de bij FEMYSO aangesloten studentenbeweging van Milli Görüs.

Hande Taner, “head of media” bij FEMYSO, en daarnaast actief bij IGMG Students, de studentenbeweging van Milli Görüs.

Mustafa Aktalan, voorzitter van de Nederlandse Islamitische Federatie (NIF), de Milli Görüs-organisatie voor de zuidelijke helft van Nederland.

Mustafa Sener, oud-voorzitter van NIF Studenten, en sinds mei 2020 FEMYSO-ambassadeur.

Al met al was Bouchallikht nog drukker dan gedacht actief in de jongerenbeweging van de Moslimbroeders. Het blijft een raadsel dat — hoewel ze is opgegroeid in dit milieu — ze als vice-voorzitter van FEMYSO nooit iets van hun bemoeienis heeft gemerkt. Opgroeien in deze kring betekent uiteraard niet dat iemand gevangen zit in bepaalde opvattingen, maar tot dusver heeft de kiezer niet vernomen hoe zij zich heeft losgemaakt.

De belangrijkste vragen in dit dossier zijn overigens niet aan haar gericht, maar aan Jesse Klaver en de partijleiding van GroenLinks. Waarom stond FEMYSO niet in haar partijbio? Heeft GroenLinks uitgezocht waar FEMYSO voor staat? Waarom nam GroenLinks klakkeloos het FEMYSO-frame over dat alles de schuld is van extreemrechtse bloggers? En de hoofdvraag: waarom moest het seculiere Kamerlid Nevin Özütok, die haar sporen heeft verdiend als critica van het Erdogan-regime, naar een onverkiesbare plaats verdwijnen ten gunste van een nieuweling, die bestuurlijke ervaring heeft opgedaan in een organisatie van de Moslimbroeders?

Een begin dit jaar geplaatst bericht (pdf) op de Facebook-pagina van de Council of European Muslims (CEM), sinds vorig jaar de nieuwe naam voor de Federation of Islamic Organisations in Europe (FIOE), geeft een overzicht van de belangrijkste instellingen van de Europee Moslimbroeders. Het Arabischtalige bericht over het ontstaan, de geschiedenis en de doelstellingen van de organisatie dateert van 31 januari 2020. Het noemt onder meer het Forum of European Muslim Youth and Student Organisations (FEMYSO), waar GroenLinks-Kamerkandidaat Kauthar Bouchallikht tot 1 december fungeert als vice-voorzitter, als een van de FIOE/CEM-instellingen.

Op 14 april 2020 kopieerde ik het bericht vanaf de volgende link. Op 17 april plaatste ik een “Twitterdraad” over het Facebook-bericht, dat eerdere conclusies van onderzoekers over de Europese Moslimbroeders bevestigt. Eind april 2020 was het info-document verdwenen van de Facebook-pagina van de Council of European Muslims.

Wetenschappers en inlichtingendiensten, waaronder de AIVD, beschouwen de FIOE (tegenwoordig CEM) als de koepelorganisatie van de Moslimbroeders in Europa. De door de FIOE/CEM in het leven geroepen instellingen zijn:

European Institute for Human Sciences, opgericht in 1990, een theologische opleiding met vestigingen in Frankrijk, Duitsland en Groot-Brittannië.

FEMYSO, opgericht in 1996.

European Council for Fatwa and Research, (opgericht in 1997), een raad van geestelijken die lange tijd onder leiding stond van Yusuf al-Qaradawi, geestelijk leider van de Moslimbroeders. De meeste leden komen uit de kring van de Moslimbroeders, met de afgelopen jaren ook geestelijken van Milli Görus en het Turkse overheidsorgaan Diyanet.

Europe Trust (opgericht in 1997), de vastgoedafdeling van de Europese Moslimbroeders.

Het European Forum of Muslim Women (opgericht in 2006), dat net als FEMYSO goede ingangen heeft bij de Europese instellingen, maar niet te koop loopt met zijn verbindingen met de FIOE/CEM.

De European Assembly of Muslim Imams and Spiritual Guides (opgericht in 2012). In 2019 werd deze instelling nieuw leven ingeblazen onder de naam European Council of Imams.

In april baseerde ik mijn tweets op Google Translate. Naar aanleiding van de kwestie rond de kandidatuur van GroenLinkser Kauthar Bouchallikht heb ik een beëdigd vertaler Arabisch gevraagd nog eens naar de tekst te kijken. Hij bevestigde dat de CEM zichzelf als een voortzetting van de FIOE beschouwt. Volgens hem klopt ook mijn opsomming van door de FIOE in het leven geroepen instellingen.

Hieronder volgt de vertaling in het Engels van de bewuste alinea’s.

After appreciated efforts of coordination and communication for five years, the “Federation of Islamic Organizations in Europe” (with this name at the time) was established, as it was officially registered in November 1989, and with the establishment the features of the idea of gradual settlement (inburgering, red) started to become clear to the leaders of Islamic action, whether at the central level or in European countries. And with it emerged the challenge of the European identity of Muslims in Europe. After the establishment, these leaderships were actively seeking to formulate the directions, policies and goals from which to serve their vision of European Islam and direct various efforts and energies to consolidate this idea and spread it among Muslims in Europe in general and among those working in Islamic institutions and to define it at all levels.

The idea of specialization emerged as a working tool and a necessary and effective approach to achieving the goal of settlement, so the contribution and initiative was to establish a group of specialized institutions, the most important of which are: the European Institute for Human Sciences (1990), then the Federation of European Institutes for Islamic and Human Sciences (2007), and the Forum of European Muslim Youth and Student Organizations (1996) The European Council for Fatwa and Research (1997), Europe Trust (1997), the European Forum Of Muslim Women (2006), the European Assembly of Muslim Imams and Spiritual Guides (2008), which in 2019 became the European Council of Imams…”

Volgens de door mij ingeschakelde vertaler Arabisch liep de zin daarna niet goed, maar eindigde de opsomming van instellingen met het European Center for Research and Leadership Qualification (opgericht in 2012), een weinig bekende in Zwitserland gevestigde instelling .

Hieronder volgt de Arabische tekst.

Lees de rest van dit artikel »

“Zo streven Moslimbroeders en politiek-salafisten hun politieke idealen te bereiken door middel van prediking (Dawa) , sociaal-culturele activiteiten en participatie in politieke processen middels politieke partijen en politiek activisme. De niet-gewelddadige islamistische groepen zoals Moslimbroeders en politiek-salafisten hebben zich tot nu toe niet gecommitteerd aan democratische waarden. Zij nemen deel aan het democratisch proces niet om het verder te versterken maar eerder om het te ondermijnen.”

Het zal u misschien verrassen, maar bovenstaand citaat komt niet van mijn website. Het valt namelijk te lezen in een op 2 november 2020 gepubliceerd verslag met antwoorden van minister van Justitie en Veiligheid Ferd Grapperhaus op Kamervragen die een maand eerder waren gesteld tijdens een overleg over terrorisme (Kamerstuk 29754-539).

Grapperhaus wijst daarin de PVV-suggestie af dat islamitische terreur een basis kan vinden in alle islamitische stromingen. De trouwe lezers van mijn blog weten dat ik net als de minister een duidelijk onderscheid maak tussen islam als religie en de politieke stroming van het islamisme, ofwel de politieke islam. Wel heeft Grapperhaus duidelijke bedenkingen bij het streven van Moslimbroeders en politiek-salafisten. Grapperhaus: “Zij nemen deel aan het democratisch proces niet om het verder te versterken maar eerder om het te ondermijnen.”

Ik heb een verzoek aan GroenLinks-leider Jesse Klaver. Wilt u voortaan eerst de Kamerstukken lezen voor u vragenstellers over de kandidatuur van uw nummer 9 Kauthar Bouchallikht wegzet als “rechtse bloggers”? En wilt u voortaan twee keer nadenken voordat u met een enthousiaste tweet reageert op een verklaring waarin ik wordt weggezet als iemand “die een lange staat van dienst heeft als het gaat om het bedenken van islamofobe complottheorieën.”?

Hieronder volgt de passage uit het Kamerverslag waarnaar ik verwijs.

Lees de rest van dit artikel »

Niet of nauwelijks ingaan op de inhoud, de boodschapper wegzetten als (extreem) rechts en islamofoob. Er zit een patroon in de manier, waarop de aan de Moslimbroeders gelieerde Europese jeugdbeweging FEMYSO omgaat met kritiek. Het frappante is dat GroenLinks en zijn luidruchtige medestanders dezelfde tactiek probeerden toe te passen in de discussie rond kandidate Khautar Bouchallikht.

Het Forum of European Muslim Youth and Student Organisations (FEMYSO) liet op 8 maart 2019 een scherpe persverklaring uitgaan. FEMYSO zou te maken hebben met “herhaaldelijke aanvallen door uiterst rechtse en andere groepen die de organisatie beschuldigen van banden met Moslimbroederschap. FEMYSO ontkent categorisch deze valse en kwaadaardige beschuldigingen die alleen maar zijn bedoeld om onze organisatie te ondermijnen.”

De lezer van het persbericht kreeg geen enkele informatie over wie nou precies de beschuldigingen had geuit. Ook bleef duister op grond waarvan de kwaadwillige aanvallers FEMYSO op de korrel namen. FEMYSO voerde aan dat de organisatie transparant is en voorbeeldig samenwerkt met Europese instellingen.

Op 19 november 2020 — een week na eerste blog over de GroenLinks-kandidatuur van vice-voorzitter Kauthar Bouchallikht – stuurde FEMYSO opnieuw een persbericht uit over “valse beschuldigingen”. Dit keer was de aanleiding duidelijker. Het ging om een alweer zeven maanden oud, uitgebreid interview met de Belgische bekeerling Michaël Privot, die in een serie van acht video’s op de website van de Franse organisatie Global Watch Analysis vertelde over zijn ervaringen in de gelederen van de Moslimbroederschap.

Privot was in het eerste decennium van deze eeuw voorzitter (pdf) van een door de Moslimbroeders opgericht islamitisch centrum in Verviers. In de tweede video vertelt hij over zijn ervaringen (2003-2007) als bestuurslid van FEMYSO. Privot zegt dat hij hiervoor werd gepolst door de landelijke leider van de Belgische Moslimbroeders. FEMYSO had, aldus Privot, een waarnemer in het bestuur van de Federation of Islamic Organisations in Europe (FIOE), ook volgens ons ministerie van Binnenlandse Zaken de koepel van de Europese Moslimbroeders. Tijdens deze bestuursvergaderingen ontmoette hij belangrijke leiders van deze politiek-religieuze stroming.

Wat Privot allemaal zei, staat overigens niet in de verklaring van FEMYSO. Een inhoudelijk antwoord ontbreekt. Opnieuw is er sprake van beschuldigingen die alleen maar bedoeld zouden zijn om de organisatie te ondermijnen. De specifieke beweringen waren volgens FEMYSO al weerlegd in de (over de uitlatingen van Privot niets zeggende) verklaring van maart 2019, waarin de beweging alle banden met de Moslimbroeders ontkende. FEMYSO: “Global Watch Analysis is een uiterst rechts anti-moslim initiatief, dat vorig jaar werd opgericht om individuele moslims en organisaties te ondermijnen en belasteren.”

FEMYSO is teleurgesteld dat Privot zich leende voor “onbewezen veronderstellingen door een lasterend platform dat het werk van ngo’s wil schaden door de verspreiding van gevaarlijke islamofobe retoriek.” FEMYSO suggereerde dat Privot alleen maar zijn recente boek wilde promoten en wellicht geestelijke hulp nodig had. En als Privot een andere plek had gezocht om over zijn ervaringen als Moslimbroeder bij FEMYSO te vertellen? Ik vermoed dat ook die andere plek tot rechts en islamofoob domein zou zijn uitgeroepen.

Niet ingaan op aangedragen feiten en suggereren dat de boodschapper niet deugt, het is onderdeel van een patroon. Want zo reageerde GroenLinks ook op mijn eerste onthullingen over het FEMYSO-vice-voorzitterschap van haar groene icoon. Bouchallikht zelf linkte naar genoemde verklaring uit maart 2019, waarmee alle beschuldigingen naar de prullenbak zouden zijn verwezen. Partijleider Jesse Klaver deed alsof de onthullingen over Bouchallikht waren ingegeven door het feit dat zij jong, vrouw en moslima is. Daarna verkondigde GroenLinks dat haar nummer 9 met name door “rechtse bloggers en twitteraars” in verband werd gebracht met de Moslimbroeders. Met andere woorden: dat valt niet serieus te nemen.

Nog bonter maakt een gezelschap van meer dan 120 organisaties het in een gezamenlijke verklaring op het platform Code-Rood. Bouchallikht (die zelf meer dan drie jaar in het FEMYSO-bestuur zat en zelf contacten onderhield met aangesloten organisaties zoals Milli Görüs, het Britse FOSIS en andere jeugdgroepen van de Europese Moslimbroeders) zou het slachtoffer zijn van “guilt by association”. De grote boosdoener in dit alles is “Carel Brendel, die een lange staat van dienst heeft als het gaat om het bedenken van islamofobe complottheorieën.”

Achter de verklaring staan NIDA, BIJ1, DENK Amsterdam, de Internationale Socialisten, de jongerenorganisatie en het feministisch netwerk van GroenLinks, enkele FNV-bonden, en een bonte coalitie van klimaatactivisten, moslimgroepen en “antiracisten”. Onder de individuele ondertekenaars is de bekende activist René Danen, die in 2010 een gooi deed naar een plaats in het GL-bestuur, maar door Femke Halsema door de zijdeur werd afgevoerd.

De woede en het leed zijn groot omdat gevestigde media als NOS, NRC Handelsblad en Volkskrant mij “journalist” of “publicist” noemen en melden dat mijn bevindingen over de band tussen FEMYSO en de Moslimbroeders worden gedeeld door experts en veiligheidsdiensten. Dan moet er wat mis zijn met die experts, of ik trek verkeerde conclusies uit de rapporten van de Duitse Verfassungsschutz.

Blogster Elise Steilberg ontdekte dat Nazir Bibi op website Wij Blijven Hier het omgekeerde concludeerde van wat de Duitse gleufhoeden in hun rapporten betogen. In plaats van zich in een hoekje te schamen voor haar slechte kennis van het Duits, herschreef Bibi wat alinea’s om haar krompraat alsnog te rechtvaardigen. Aan de conclusies van de Verfassungsschutz verandert dit natuurlijk niets.

“Koepelorganisatie voor het Jongerenwerk van de Moslimbroeders is FEMYSO,” schrijft de geheime dienst van deelstaat Baden-Württemberg op bladzijde 62 van haar jaarverslag over 2018 (pdf). Wij Blijven Hier, een van de ondertekenaars van de tegen mij gerichte Code-Raad-verklaring, laat desondanks het stuk gebaseerd op foutieve conclusies op de website staan. Want volgens kenner Bibi doet nu ook de Duitse inlichtingendienst aan “guilt by association”.

Bouchallikht is ontroerd door de verklaring van het verzamelde actiewezen. Ook Jesse Klaver was blij met de bijval. “We hebben inderdaad nog een wereld te winnen. Trots om samen te vechten voor échte klimaatrechtvaardigheid.” Waar Halsema haar partij op gepaste afstand zette van extreemlinkse clubs als de Internationale Socialisten, laat Klaver nu alle voorzichtigheid varen.

Binnen de GroenLinks-gelederen bleef het stil op enkele uitzonderingen na zoals partijveteraan Meindert Fennema. De enkeling uit het linkse milieu die openlijk zegt dat vragen over de kandidatuur gerechtvaardigd zijn, kan rekenen op een bombardement van bestraffende tweets. De sociale druk is groot.

Oud-Kamerlid Zihni Özdil heeft zich nog niet openlijk over de zaak uitgesproken maar het slot van zijn laatste NRC-column geeft aan hoe hij er over denkt: “Doodmoe ben ik ervan, na ruim tien jaar diezelfde strijd te voeren. En, in alle eerlijkheid, ook spuugzat. Het doet me pijn, maar het hoge woord kan er nu wel uit: in een land waar je door links genadeloos bij het grofvuil wordt gezet als je kritiek hebt op de radicale islam, wordt het steeds lastiger om mijzelf links te noemen.”

Met Zihni Özdil kan ik helemaal meevoelen.

Net als afgelopen donderdag (12 november) heb ik maandag (16 november) geprobeerd van GroenLinks een inhoudelijke reactie te krijgen op de situatie rond kandidaat-Kamerlid Kauthar Bouchallikht, vice-voorzitter van het Forum of European Muslim Youth and Student Organisations. Ik schreef:

Geachte heer Klaver,

Afgelopen donderdag heb ik aan GroenLinks-voorlichters Christel Kohlmann, Diederik ten Cate en Lotte Jeursen een vraag voorgelegd over Kamer-kandidate Kauthar Bouchallikht.

De vraag luidde als volgt:

“Op haar eigen website vermeldt mevr. Bouchallikht dat ze bestuurservaring heeft bij het Forum of European Muslim Youth and Student Organisations (FEMYSO). Op dit moment is zij daar vice-voorzitter en hoofd betrekkingen met lid-organisaties. Mijn vraag is waarom deze activiteit niet is vermeld in haar bio. Deze informatie is zeer relevant omdat FEMYSO volgens internationale experts de jongerenorganisatie is van de Moslimbroeders in Europa. Graag verneem ik in de loop van deze ochtend uw antwoord op deze vraag.”

Helaas kwam er van uw zijde tot dusver geen antwoord. Wel reageerde Bouchallikht later met een tweet waarin zij verklaarde dat ze niet bij de Moslimbroeders hoort. Ze verwees verder naar een verklaring waarin FEMYSO de banden met deze beweging ontkent en afdoet als valse beschuldigingen van uiterst rechts. Op vrijdagmiddag kwam vervolgens uw “boodschap aan Kauthar en aan alle andere jongeren van Nederland”, waarin u niet inhoudelijk op de kwestie ingaat, maar wel suggereert dat zij wordt aangevallen omdat ze jong, vrouw en moslim is.

Ik vind dat u zich er niet van af kunt maken met deze boodschap. Van de Moslimbroederschap is bekend dat ermee verbonden organisaties standaard alle banden ontkennen. In zo’n geval is het wellicht toch verstandig om kennis te nemen en in te gaan op wat anderen hiervan zeggen. Veiligheidsdiensten zoals de Duitse Verfassungsschutz, een politieke voorlichtingsinstantie als de Duitse Bondscentrale voor Politieke Vorming (BPB), onderzoekers die al jaren deze beweging volgen, en ook ex-leden hebben na hun “coming out” verklaard dat FEMYSO onderdeel is van de Europese Moslimbroeders.

De Federation of Islamic Organisations in Europe (FIOE) heeft in 2004 in een door onderzoekers vastgelegd document verklaard dat FEMYSO een van haar “central institutions” is. De FIOE heet nu Council of European Muslims (CEM). Op Facebook heeft de CEM in januari 2020 een inmiddels verdwenen artikel (in mijn bezit) geplaatst waarin FEMYSO nogmaals als een van de dochterorganisaties wordt vermeld. Zoals bekend hebben achtereenvolgende ministers van Binnenlandse Zaken aan de Tweede Kamer bericht dat zij de FIOE beschouwen als de koepelorganisatie van de Europese Moslimbroeders.

De deskundigen verschillen met elkaar van mening over de vraag hoe gevaarlijk de Moslimbroeders zijn. Serieuze experts zeggen dat ze zich in Europa niet met terrorisme bezighouden en binnen legale kaders opereren, maar hebben ernstige bedenkingen tegen de lange-termijndoelen. De AIVD heeft gezegd dat er thans geen directe dreiging van ze uitgaat, maar dat ze op de lange duur toch een bedreiging kunnen vormen voor de democratische rechtsorde.

Ik citeer uit een Kamerbrief (11 april 2011) van minister Donner: “De AIVD heeft in het onderzoek naar de Moslimbroederschap in Nederland geconstateerd dat de activiteiten van de beweging op de lange termijn een risico zouden kunnen vormen voor de democratische rechtsorde in Nederland. Ten eerste is het voorstelbaar dat het streven van de Moslimbroeders om de islam leidend te laten zijn in alle aspecten van het leven van moslims op lange termijn kan bijdragen aan een voedingsbodem voor (onverdraagzaam) isolationisme en polarisatie. Deze constatering geldt overigens ook voor andere bewegingen die een zeer orthodox gedachtegoed propageren.”

Los daarvan: het streven om de islam leidend te laten zijn in alle aspecten van het leven van moslims staat op zeer gespannen voet met de beginselen van een progressief-seculiere partij als GroenLinks. Een van uw prominente kandidaten zit al vier jaar in het bestuur bij een organisatie die deel uitmaakt van een beweging die lijnrecht tegen het gedachtengoed van uw partij ingaat. Daarom verwondert het me dat u niet inhoudelijk op de kwestie bent ingegaan.

Eén ding moet me nog van het hart. In december 2011 was ik in een klein zaaltje van De Balie aanwezig op een debatavond met de Canadese islamhervormster Irshad Manji en uw partijgenoot Tofik Dibi. De bijeenkomst werd ruw verstoord door de inval van een groep agressieve aanhangers van Sharia4Belgium (zie bijgaande video). Ik sloot me aan bij een menselijk schild dat de bezoekers vormden om Manji te beschermen tegen de spugende, scheldende, seksistische en homofobe extremisten. Een jonge, talentvolle moslima had mijn steun – niet met een modieuze Engelse kreet op papier, maar fysiek, in een zeer bedreigende situatie. Daarom vind ik uw suggestie dat Bouchallikht alleen maar wordt aangevallen omdat ze een jonge talentvolle moslima is, bijzonder pijnlijk.

Hopelijk geeft u dit keer wel op korte termijn antwoord.

Met vriendelijke groet,

Carel Brendel

GroenLinks stuurde me maandagavond het volgende antwoord:

Beste Carel,

Naar aanleiding van je mail wijs ik je graag op het volgende bericht:

Vriendelijke groet,
Noortje Jacobs
Voorlichter GroenLinks

Het gaat om het persbericht dat GroenLinks maandagmorgen verspreidde met de volgende inhoud.

De afgelopen dagen wordt GroenLinks-kandidaat-Kamerlid Kauthar Bouchallikht door rechtse bloggers en twitteraars in verband gebracht met de moslimbroederschap, omdat zij naast haar andere werkzaamheden als klimaatactivist tot 1 december ook vice-voorzitter is van de Federation of European Muslim Youth and Student Organizations (FEMYSO).

Haar bestuursfunctie bij FEMYSO was bekend bij de kandidatencommissie van GroenLinks en staat ook gewoon op haar cv en website. Het gaat hier niet om de jongerenorganisatie van de moslimbroederschap zoals wordt beweerd, maar een koepelorganisatie van allerlei verschillende nationale studenten/jongeren moslimorganisaties in Europa, die subsidie ontvangt van de EU en gesprekspartner is van de Europese Commissie.

In het persbericht vallen de volgende zaken op:

1. Iemand die fysiek op de bres sprong voor een door extremisten belaagde vooruitstrevende moslima wordt weggezet als rechtse blogger. Kennelijk is het daarna niet meer nodig om serieus op de inhoud van zijn vragen in te gaan.

2. GroenLinks neemt bijna woordelijk genoegen met een ontkenning door FEMYSO en negeert bijvoorbeeld wat minister Donner in de door mij meegeleverde Kamerbrief schreef onder het kopje “Heimelijkheid”. “De AIVD constateert dat personen en organisaties in Nederland iedere affiliatie met de Moslimbroederschap ontkennen, net als dat in andere landen in Europa het geval is.” Dat was juist de reden dat ik Klaver adviseerde om zijn licht ook elders op te steken, wat hij kennelijk niet heeft gedaan.

3. GroenLinks beoordeelt FEMYSO als een koepelorganisatie van allerlei verschillende nationale studenten/jongeren moslimorganisaties in Europa, maar kijkt verder niet naar de samenstelling van deze koepel. Op een recente ledenlijst (inmiddels van de FEMYSO-site verwijderd) stonden de studentenorganisatie van de conservatief-religieuze, Erdogan-gezinde beweging van Milli Görüs en het Institut Européen des Sciences Humaines, de kaderschool van de Europese Moslimbroeders. De meerderheid van de leden bestaat uit jeugd- en studentengroepen van bovengenoemde FIOE, waarin volgens minister Donner de Europese Moslimbroeders zijn georganiseerd.

4. Opvallend bij FEMYSO is verder de rol die is weggelegd voor kinderen van bekende Moslimbroeders. In het bestuur zaten of zitten onder anderen de dochter van de Tunesische politicus Rachid Ghannouchi, de dochter van het Ierse kopstuk Nooh al-Kaddo, de dochter en de zoon van de Duitse Moslimbroeder Ghaleb Ali Himmat en de dochter van de Ierse sjeik Hussein Halawa, secretaris-generaal van de fatwaraad (ECFR) van de Europese Moslimbroeders. Ook Kauthar Bouchallikht blijkt nu afkomstig uit een Moslimbroeders-milieu. Haar vader was een van de oprichters van de Liga van de Islamitische Gemeenschap (LIGN), de allereerste (niet meer bestaande) koepelorganisatie van de Nederlandse Moslimbroeders. Daarna was hij vele jaren directeur van Islamic Relief Nederland, de Nederlandse afdeling van de wereldwijd actieve hulporganisatie van de Moslimbroeders.

Samenvattend: Jesse Klaver is nog steeds niet ingegaan op de vraag of vier jaar bestuurswerk voor een politiek-religieuze beweging als de Moslimbroeders wel de juiste credentials vormen voor een plek op de GroenLinkse kandidatenlijst. Maar ik ben een optimist en verwacht dat Klaver de komende tijd alsnog inhoudelijk op deze zaak zal terugkomen.

Mijn blog van gisteren over de GroenLinks-kandidatuur van Kauthar Bouchallikht, vice-voorzitter van FEMYSO, de jongeren- en studentenorganisatie van de Europese Moslimbroeders, is niet onopgemerkt gebleven. De kandidate en haar partijgenoten verkeren echter nog steeds in de ontkenningsfase (zie de update van mijn blog). Het zijn valse beschuldigingen, zegt Bouchallikht. Ze wordt bijgevallen door het Amsterdamse GroenLinks-kopstuk Rutger Groot Wassink, die twittert over “valse verdachtmakingen en laster”.

Wat er precies niet klopt aan mijn blog, maakte de Amsterdamse wethouder niet duidelijk. Ook de verklaring van FEMYSO, waar Bouchallikht naar verwees, gaat niet in op de inhoud. Misschien heeft het desondanks zin om enkele vragen over de zaak te stellen, en te proberen een antwoord te vinden.

Allereerst, klopt het dat Bouchallikht bestuurslid is van FEMYSO? Dat is de enige vraag waarop het antwoord door niemand wordt betwist. Het staat op haar persoonlijke website. Ze staat ook vermeld bij FEMYSO zelf.

De door mij aangehaalde onderzoeken baseren zich op de band tussen FEMYSO en de Federation of Islamic Organisations in Europe (FIOE), die tegenwoordig Council of European Muslims (CEM) heet. Over de FIOE kan ik kort zijn. Ik citeer uit een brief van 11 april 2011 van minister Donner van Binnenlandse Zaken. “Zowel uit wetenschappelijke publicaties als uit andere informatie die de AIVD ter beschikking staat blijkt dat de Federation of Islamic Organisations Europe (FIOE) gezien kan worden als de koepelorganisatie van de Moslimbroederschap in Europa. De FIOE heeft een sturende rol binnen de Europese Moslimbroederschap en bepaalt het centrale beleid, dat lokaal wordt uitgevoerd door nationale federaties.”

De belangrijkste vraag is dus: Is FEMYSO onderdeel van of nauw gelieerd met de FIOE? Uit de door mij aangehaalde bronnen blijkt dat dit het geval is. Onderzoeker Steven Merley rapporteerde (pdf) over een FIOE-bericht uit 2004, waarin de FIOE zelf FEMYSO omschreef als een van haar “central institutions”. Dat deze omschrijving nog steeds actueel is bleek vorige maand uit een door mij aangehaalde bijdrage van de Belgische FIOE/CEM-functionaris Karim Chemlal aan een door de CEM en de United States Council of Muslim Organizations (USCMO), de koepelorganisatie van de Amerikaanse Moslimbroeders, gezamenlijk gehouden virtuele conferentie.

De FIOE zegt dus zelf dat FEMYSO met haar is verbonden. Een groot deel van de aangesloten lid-organisaties bestaat uit jongeren- en of studentenbewegingen van FIOE-leden. De eerste FEMYSO-voorzitter was de vooraanstaande Duitse Moslimbroeder Ibrahim el-Zayat. Kinderen van bekende Europese Moslimbroeders hebben bestuursfuncties bij FEMYSO vervuld. GroenLinks kan wel op Twitter verkondigen dat “wij trots op onze nummer 9” zijn, maar wellicht kan het partijbestuur zich beter in de feiten verdiepen.

Ik zal GroenLinks nog een beetje helpen. Allereerst zijn er de getuigenissen van voormalige Moslimbroeders. Zoals de Belgische bekeerling en islamoloog Michaël Privot, die zonder wrok deze beweging verliet en het boek “Quand j’étais Frère Musulman” (Toen ik Moslimbroeder was) schreef. Hij beschrijft daarin ook zijn optreden als vice-voorzitter van FEMYSO en zijn ontmoetingen met FIOE-leiders als El-Zayat en Ahmed al-Rawi.

De Fransman Mohamed Louizi is eveneens een insider maar hij is minder positief over zijn jaren als kaderlid van de Moslimbroeders in de regio-Lille. In interviews noemt hij uitdrukkelijk FIOE en FEMYSO als onderdeel van de Europese Moslimbroederschap.

Een derde ex-Moslimbroeder die zijn kennis met de buitenwereld deelde is de Zweed Pierre Durrani. Hij was in 1995 als lid van Sveriges Unga Muslimer (Zweedse Jonge Moslims) aanwezig bij de door de Zweedse regering gesubsidieerde conferentie, waar diverse FIOE-jeugdafdelingen aanwezig waren en de basis werd gelegd voor FEMYSO. Zijn ervaringen zijn na te lezen in The Closed Circle van de gerespecteerde onderzoeker Lorenzo Vidino. De Zweedse Jonge Moslims en de andere bij de FIOE aangesloten oprichters zijn nog steeds lid van FEMYSO.

FEMYSO en FIOE worden ook duidelijk aan de Moslimbroeders gekoppeld door de Bundeszentrale für Politische Bildung, een politiek vormingscentrum van het Duitse Ministerie van Binnenlandse Zaken, en in rapporten van de Verfassungsschutz, de Duitse geheime dienst, bijvoorbeeld een verslag over 2018 (pdf) van de Verfassungsschutz in Baden-Würtemberg. Citaat: “Dachorganisation für die Jugendarbeit der MB (Moslimbroeders, CB) ist das Forum of European Muslim Youth and Student Organisations (FEMYSO).”

Zo kan ik nog wel even doorgaan, maar ik vrees dat Rutger Groot Wassink ook na het vermelden van dertig serieuze bronnen zal blijven roepen dat het allemaal valse verdachtmakingen en laster is.