Geen reden voor Amsterdamse zelfgenoegzaamheid rond jihadisme
Door Carel Brendel, 30 november 2016
Toen vooral vanuit de Haagse regio de eerste jihadisten afreisden naar Syrië, hoopten sommigen stilletjes dat de tweede radicaliseringsgolf aan Amsterdam voorbij zou gaan. Die stille hoop is inmiddels de bodem ingeslagen. Ook de hoofdstad leverde zijn Syriëgangers.
In september 2014 meldde Aissa Zanzen van het Samenwerkingsverband Marokkaanse Nederlanders (SMN) dat drie jongens uit Amsterdam-Noord in Syrië zaten. Een van hen (“Abu Hamza”) was inmiddels gesneuveld. In januari 2015 brachten media het nieuws over de dood van de 17-jarige Achraf. Volgens zijn vader reageerden de autoriteiten te traag toen hij aan de bel trok over de radicalisering van zijn zoon.
In februari 2015 pleegde Amsterdammer Lotfi S. een zelfmoordaanslag in Fallujah, Irak. In de zomer daarvoor liep hij als “Abu Hanief” nog voorop in antisemitische manifestaties van de jihadsupporters in de Haagse Schilderswijk. S. werd kortstondig aangehouden op verdenking van opruiing, maar wist na het oprollen van de Haagse jihadgroep aan de aandacht te ontsnappen.
Eveneens in februari 2015 sneuvelde de Amsterdammer Omar Hmima in Syrië. Hij was al eens veroordeeld wegens jihadplannen maar wachtte zijn hoger beroep in vrijheid af. Ergens ging er iets fout bij het volgen van Hmima, want hij wist naar Syrië weg te glippen. De Volkskrant wist te melden dat Hmima voor zijn vertrek enkele weken had gelogeerd bij de Haagse radicaal Sabir K., die door de Amerikanen wordt verdacht van terrorisme maar niet mag worden uitgeleverd omdat hij in Pakistaanse gevangenissen werd gemarteld met mogelijke medeweten van de CIA.
Volgende week donderdag (8 december) bespreekt de raadscommissie Algemene Zaken de situatie op verzoek van de leden Dilan Yesilgoz (VVD) en Sofyan Mbarki (PvdA) naar aanleiding van berichtgeving in de Telegraaf. Verslaggever Silvan Schoonhoven schreef op grond van geheime stukken dat twee bestuursleden van de Arrayan Moskee in Amsterdam-Noord in het vizier van de opsporingsdiensten zijn. Een van de bestuursleden is de voormalige Hofstadgroep-verdachte Nadir Adarraf. Hij heeft mogelijk zijn leven gebeterd. Interessanter is wellicht wat de Telegraaf te melden had over Arrayan-voorzitter Aziz Oilkadi. Hij raakte in beeld door telefoongesprekken met Sabir K. en met de Hagenaar Soufiane Zerguit, die na zijn vertrek naar Syrië naam maakte als maker van de jihadistische documentaire Oh, oh Aleppo. Zerguit en zijn medejihadist Driss Daouayry sneuvelden in de slag om het Koerdische bolwerk Kobane.
Volgens De Telegraaf had de Amsterdamse politie onderzoek gedaan naar aanleiding van een tip over een Arrayan-bezoeker, die rond de jaarwisseling aanslagen plande op een synagoge en een bank in Amsterdam-Zuid.
De Telegraaf berichtte een dag later over een derde figuur rond Oilkadi. De man, ten onrechte aangeduid met de malle term “loverboy”, zou een spilfiguur zijn in het ronselen en fondsen werven voor de jihad. De onbekende Amsterdammer werd in april aangehouden met in zijn auto een bekeerlinge uit Oss, die weggelopen was uit een jeugdinstelling en zich een niqab had aangemeten.
De moskee ontkent alle aantijgingen en zegt zich te beraden op juridische stappen tegen de Telegraaf. In de papieren Telegraaf noemde Oilkadi de terreurtip “een hoax”. Oilkadi ontkende overigens niet dat hij Sabir K. en Zerguit kende. Maar zei hij: “Wij kennen zo veel mensen, dat zegt niets.”
Omdat papieren kranten nu eenmaal slecht worden gelezen, is het bijna niemand opgevallen dat Arrayan ook al voorkwam in Telegraaf-berichtgeving over het conflict tussen politieman (en oud-PVV-Kamerlid) Hero Brinkman en de Amsterdamse korpsleiding. Brinkman, die na zijn Kamerlidmaatschap moest worden teruggenomen door zijn oude werkgever, hangt een voorwaardelijk ontslag boven het hoofd omdat hij volgens zijn bazen buiten zijn boekje is gegaan.
Een van de verwijten, aldus De Telegraaf van 16 november, is dat Brinkman “tijdens een terreuronderzoek bij een salafistische moskee visitekaartjes zou hebben uitgedeeld van zijn nieuwe politieke groep, de Ondernemerspartij”. Over zijn optreden kwam een klacht binnen namens de Arrayan Moskee, ingediend door Zanzen, die niet alleen SMN-woordvoerder is, maar ook een kaderfunctie heeft bij de PvdA in Amsterdam en grote bewondering koestert voor geleerden van de Moslimbroederschap. Zanzen vond het ongepast dat een anti-islam-politicus gevoelige informatie opvroeg bij een moskee en reclame ging maken voor zijn partij. Volgens een verklaring van Brinkman’s collega waren de moskeebestuurders zelf uitvoerig over politiek begonnen.
De Telegraaf meldde daarnaast op 16 november dat de moskeevoorzitter (Oilkadi dus) “een direct lijntje had met een Amsterdamse agent van Marokkaanse afkomst”. De agent zou de hoop hebben uitgesproken dat Brinkman zou “hangen”, en ook hebben verklapt dat Brinkman deel uitmaakte van een geheime afdeling voor contraterrorisme.
Salafisme-deskundige Martijn de Koning, zo begreep ik uit een verder nietszeggende discussie bij Pauw, schat het aantal radicale salafisten in Amsterdam op 30 tot 35. Of ze inderdaad bij Arrayan rondlopen, moet nog worden bezien, maar vast staat dat ze actief zijn bij de salafistische El Tawheed in West. Diverse keren schreef ik op dit weblog over de radicale bekeerling Abdullah West alias Ibrahiem Awwad (inmiddels bekend als Keith Rienksma) en zijn betrokkenheid bij pro-ISIS-propaganda in social mediagroepen als Ansar Khilafah (Helpers van het Kalifaat) en Staatsnieuws.
Begin dit jaar onthulde ik dat Rienksma en andere radicalen, onder wie de inmiddels naar ISIS afgereisde Baraa Ahmad, gelegenheid kregen om activiteiten te organiseren bij El Tawheed. Rienksma riep vanuit de bibliotheek van El Tawheed op om geld te storten voor de moskee.
Onlangs nog maakte Rienksma reclame voor het Telegram-kanaal van Staatsnieuws. Blogger Azazel nam daar een kijkje en beschreef — onderbouwd met screenshots – dat het kanaal één groot doorgeefluik is van ISIS-berichten en bloederige videos uit het kalifaat.
Alles overziende is er geen enkele aanleiding voor eventuele Amsterdamse zelfgenoegzaamheid als het gaat om de aanpak van jihadisme.