Arnoud van Doorn heeft gelijk: het gaat niet om een salafistenschool
Door Carel Brendel, 7 september 2016
Salafistenschool is een onjuiste term voor het geplande islamitische dawah-centrum in Rotterdam-Zuid, dat is aangekocht met geld uit de religieuze dictatuur Qatar. Maar het blijft zorgelijk dat hulpfonds Eid Charity, waarvan de oprichters betrokken zijn bij jihadfinanciering, hier een vinger in de pap krijgt.
Terwijl de PVV druk bezig is met het voor nog eens vier jaar plaatsnemen in de oppositiebanken, dienen zich in Nederland nieuwe, serieuze problemen aan rond de politieke islam (niet te verwarren met de godsdienst islam, ook al baseren de islamisten hun 20ste-eeuwse ideologie voor een deel op deze godsdienst).
Met elkaar in conflict geraakte Turkse fundamentalistische stromingen vechten hun twisten uit op Nederlandse schoolpleinen. Functionarissen van de Turkse overheid — een religieuze dictatuur in wording – stellen onbeschaamd kliklijnen en zwarte lijsten in om Nederlandse staatsburgers lastig te vallen, en bemoeien zich met het recht op demonstratie in de Nederlandse straten. Achter de schermen worden de klik-Turken aangestuurd door het Departement voor Turken in het Buitenland (YTB), de lange arm van Ankara.
In de Utrechtse wijk Overvecht, thuisbasis van de salafistische prediker Suhayb Salam, steekt het nikabgedram weer de kop op. Het is mij een volslagen raadsel waarom de nikab, de dresscode van ultra-reactionaire stromingen, niet al jaren geleden verboden is. Het uniformverbod is toch niet alleen bedoeld voor fascistische bruinhemden of dragers van Ku Klux Klan-outfits, maar ook voor intimiderende uitingen van het relifascisme?
Stuitend is altijd weer om te zien hoe allerlei pseudo-liberalen tolerantie voor intolerantie prediken. Selma Bos van D66 vraagt zich af of scholen wel “verregaande huisregels” mogen opstellen, terwijl Tara Scally van GroenLinks de wandelende vrouwengevangenis op het schoolplein wil toelaten omdat “keuzevrijheid heel belangrijk is”.
Dan is er de Stichting Waqf, eigenaar van de Al-Fourqaan moskee in Eindhoven, die vorig jaar onder anderen Waleed al-Tabtabae tevergeefs wilde uitnodigen. De Koeweitse sjeik maakte naam als financier en kortstondige deelnemer aan de jihad in Syrië. De komst van Al-Tabtabae, in Syrië zwaaiend met een Kalashnikov gefotografeerd, bleek echter één brug te ver. Burgemeester Rob van Gijzel besloot gelijk maar om nog zes andere visumplichtige predikers, zowel salafisten als Moslimbroeders, uit Eindhoven te weren.
Dankzij publicaties in NRC Handelsblad werd bekend dat de voorman van Waqf namens de Al-Nour Foundation in Heidelberg voor 1,7 miljoen euro een schoolgebouw in Rotterdam-Zuid heeft gekocht. Waqf-directeur Nasr el Damanhoury tekende bij de notaris voor de aankoop van het pand.
Opnieuw dankzij NRC Handelsblad weten we dat het benodigde geld afkomstig is uit Qatar, en wel van Eid Charity, voluit de Sheikh Eid bin Mohammed Al Thani Charitable Association. Het is echter de grote vraag of de Qatarezen zich alleen met liefdadigheid bezighouden. De oprichter van Eid Charity staat namelijk op de terreurlijst van de Verenigde Naties. Ook een Jemenitische fondsenwerver van Eid Charity trok de aandacht als financier van Al Qaida in Syrië. Eid Charity is eveneens genoemd als financier van de antisemitische terreurbeweging Hamas.
In tegenstelling tot andere NRC-producties valt allerlei informatie in het nieuws over Eid Charity gemakkelijk te verifiëren. De VN-veiligheidsraad plaatste namelijk oprichter Abd al-Rahman bin Umayr al-Nuaymi op 23 september 2014 op een lijst van financiers van Al-Qaida. In 2013 gaf Al-Nuaymi opdracht om 600.000 dollar over te maken naar de inmiddels overleden Abu Khalid al-Suri, een afgezant van Al-Qaida in Syrië. De transfer van nog eens 50,000 dollar mislukte. Al-Nuaymi was ook gesprekspartner van Al-Qaida in Irak en was de tussenpersoon voor Qatarse geldschieters, die bij elkaar twee miljoen dollar hebben opgehoest. In 2012 regelde Al-Nuaymi ook nog de overdracht van 250.000 dollar naar de Somalische terreurbeweging Al-Shabaab.
Volgens een bericht van de Global Muslim Brotherhood Daily Watch (GMMDW) is Al-Nuaymi tevens secretaris-generaal van de Global Anti Agression Campaign (GAAC), een tegen de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk en Israël gericht samenwerkingsverband van Moslimbroeders en (jihadi) salafisten, van wie er een aantal banden hebben met Al-Qaida. GMBDW-auteur Steven Merley betitelt Al-Nuaymi als een “naaste bondgenoot” van Yusuf al-Qaradawi, de in Qatar gevestigde geestelijk leider van de Moslimbroederschap.
Volgens IkhwanInfo, een Franse website vol informatie over de Moslimbroeders, hoort Al-Qaradawi bij de oprichters van GAAC. De ledenlijst leest als een soort Who is Who van radicale islamisten. Een aantal medestanders van Al-Nuaymi bij GAAC is eveneens toegevoegd aan internationale sanctielijsten.
Het Amerikaanse ministerie van financiën plaatste Al-Nuaymi al in december 2013 op de terreurlijst, samen met Abd al-Wahhad Muhammad Abd al-Rahman al-Humayqani, de Jemenitische fondsenwerver van Eid Charity. Volgens dit besluit was Al-Humayqani niet alleen betrokken bij de financiering van Al-Qaida op het Arabisch Schiereiland, maar deed hij persoonlijk mee aan terreuracties. Volgens de Washington Post fungeerde zowel Al-Nuaymi als Al-Humayqani als adviseur van het Qatarse vorstenhuis op het terrein van de liefdadigheid.
Al-Nuyami is tevens hoofd van de internationale mensenrechtenorganisatie Alkarama. Al-Humayqani was de vertegenwoordiger van Alkarama in Jemen. Al-Nuaymi, aldus de Washington Post, noemde zijn plaatsing op de VS terreurlijst een wraakneming voor zijn constante kritiek op Amerikaanse schendingen van de mensenrechten.
Eid Charity als organisatie staat op de Israëlische terreurlijst, met nog tientallen groeperingen die samenwerkten in de Union of Good, een internationaal steunfonds voor Hamas dat werd geleid door Al-Qaradawi.
NRC meldde verder dat westerse regeringen zich zorgen maken over een campagne voor de Syrische strijdgroep Al-Nusrah (die onlangs aankondigde dat er geen banden meer zouden zijn met Al-Qaida). Eid Charity werd op sociale media genoemd als samenwerkingspartner, aldus de NRC. Ook deze stelling is terug te vinden op internet. De Qatarse overheid doekte de campagne op toen duidelijk werd dat het geld naar de Syrische jihad zou gaan, aldus een recent artikel op de website van het Consortium Against Terrorist Finance (CATF), een Amerikaanse onderzoeksgroep.
Door de aanhoudende berichtgeving is Eid Charity in het nauw geraakt en staat de status als NGO bij de Verenigde Naties op de tocht. Dat was in augustus 2015 aanleiding om Wendell Belew in te schakelen, een lobbyist in Washington die eerder op de bres sprong voor Saoedische fondsen.
Inmiddels is er nog een topman van het Qatarse hulpfonds in opspraak: Hashim al-Awadi, baas van de hotelketen Retaj en assistent-generaal-directeur van Eid Charity. Hij is tevens de eigenaar van Afnan Medya Prodüksiyon, het bedrijf achter Rabea TV, een in Istanbul door de Egyptische Moslimbroeders opgerichte satellietzender, genoemd naar het plein in Cairo waar het Egyptische leger in augustus 2013 een bloedbad aanrichtte onder aanhangers van deze beweging. Bij de lancering van de zender sprak Al-Qaradawi een warm woord van welkom.
Rabea TV voert oppositie tegen de Egyptische junta, maar kreeg kritiek omdat het kennelijk ruimte gaf aan oproepen tot geweld. Een presentator las vorig jaar een communiqué voor van de Leadership of the Revolutionary Youth,. waarin de groep dreigde met aanslagen tegen in Egypte wonende buitenlanders. De zender verdedigde zich met de stelling dat de oproep niet meer was dan de inleiding tot een studiodiscussie. Rabea TV zond echter kort daarvoor ook al een discussie uit waarin Salama Abdel Qawi, een geestelijke van de Moslimbroederschap, opriep om de Egyptische president al-Sissi te vermoorden.
Volgens de Egyptische documentairemaker Yousef al-Hosseiny bezocht Al-Awadi in september 2013, kort na de afzetting van president Morsi, een conferentie in het Retaj Hotel in Istanbul met als agendapunt de financiering van de Egyptische Moslimbroeders. Eid Charity-functionaris Al-Awadi had in 2013 ook een ontmoeting met Hamas-leider Ismail Haniyeh. Al-Hosseiny bericht over Eid Charity in de laatste tien minuten van The Organization, part 2, gewijd aan het Londense netwerk van Hamas en de Moslimbroeders.
Opmerkelijk in de documentaire is dat sjeik Ahmed bin Eid bin Mohammed bin Muhammad Al Thani, een zoon van de oprichter van Eid Charity en tevens zakenpartner van Al-Awadi, het hoofd is van de Qatarse instelling die de financiering van terrorisme moet bestrijden. Sjeik Ahmed lijkt daarmee op de slager die zijn eigen halalvlees keurt.
Al-Nour-woordvoerder Arnoud van Doorn noemde het maandag bij 1Vandaag “niet belangrijk van wie het geld komt. We hebben te maken met een financier die we vertrouwen, waar we heel blij mee zijn.” Van Doorn bestreed de beeldvorming rond Eid Charity en deed nogal laconiek over de plaatsing van Al-Nuaymi op diverse sanctielijsten. Gevraagd naar de mensen achter Al-Nour, de daadwerkelijke koper van het pand, weigerde Van Doorn echter namen te noemen. “Daar hebben die mensen zelf geen behoefte aan.”
Transparantie van Al-Nour komt er zelf ook niet. Volgens Duitse media werd deze stichting in 2013 in het handelsregister van Heidelberg ingeschreven. Al-Nour heeft als doel “de dialoog van de moslimgemeenschap in Duitsland met andere maatschappelijke en culturele groepen”. Niet bevorderlijk voor de nagestreefde dialoog is dat deze inschrijving niet meer valt terug te vinden. In tegenstelling tot Nederland zijn Duitse stichtingen niet verplicht om zich in te schrijven.
Gezien de geheimzinnigheid van Al-Nour en de nauwe banden tussen Eid Charity-oprichter Al-Nuaymi en allerlei jihadgroepen is er alle reden tot een grondig en niet vrijblijvend onderzoek. Ik denk overigens niet dat Arnoud van Doorn binnenkort jihadlessen gaat geven in Rotterdam-Zuid. Maar ik vind het wel totaal ongewenst dat een financier van jihadbewegingen invloed uitoefent in Nederland.
Op één punt heeft Van Doorn groot gelijk. Het centrum wordt ten onrechte bestempeld als “salafistenschool”. Zowel Eid Charity als Al-Fourkaan bestrijkt een veel breder spectrum van de politieke islam dan alleen het salafisme. Maar “school van salafisten en Moslimbroeders” klinkt een beetje ingewikkeld. Dawah-centrum lijkt me daarom de meest adequate term.
Dat het vooral gaat om dawah (verkondiging van de islam), blijkt uit de beschrijving door Van Doorn. Volgens hem staat het centrum “open voor iedereen binnen de islam, voor iedereen, voor alle moslims”. Klopt. Van Doorn en zijn politiek-religieuze medestanders zijn er op uit om alle moslims, ook degenen die de westerse normen en waarden hartgrondig hebben omarmd, weer in het islamistische gareel te krijgen. Dat zij hiervoor keer op keer geld krijgen van anti-democratische en tegen de jihad aanleunende groepen uit dictatoriaal geregeerde landen is bijzonder zorgelijk.