CarelBrendel.nl

Ahmed Dahir Aweys

Twee op de valreep aangekondigde gastsprekers bezoeken vanaf vanmiddag een Somalisch islamcongres in Amsterdam. Een van hen werd vorige week vanwege zijn controversiële opvattingen nog geweerd op een school in Zweden. De ander wordt geroemd als “geleerde van de verzoening”, maar ging de straat op voor directe invoering van de sharia en sprak op een congres in Gent, waar volgens de Veiligheidsraad geld werd ingezameld voor de terreurbeweging van zijn broer.

Wat voor buitenlandse predikers komen hier eigenlijk over de vloer? Vrijwel niemand hield zich met deze vraag bezig. Maar na vele jaren van gebrekkige aandacht staan de propagandisten van het salafisme en aanverwante totalitaire ideologieën eindelijk in het volle licht van de schijnwerpers.

Bloggers en sheikwatchende Twitteraars houden bij wie er binnenkomt. Website GeenStijl heeft zijn eigen Sheikwatch-rubriek. Gevestigde media, politici en bestuurders hebben meer aandacht gekregen voor het fenomeen. Zo greep de Eindhovense burgemeester Rob van Gijzel eindelijk hard in toen de lokale Al-Fourqaan Moskee een reeks omstreden imams uitnodigde, met als dieptepunt een geestelijke uit Koeweit die de jihad in Syrië financierde en daar met een Kalashnikov was gefotografeerd.

Sommige Nederlandse moskeeën reageren op de toegenomen aandacht door slechts spaarzame informatie te geven over de sprekers op geplande conferenties. Ze zijn kennelijk bevreesd voor te veel belangstelling van de kritische buitenwacht. Al-Fourqaan bijvoorbeeld meldde pas kort voor de bewuste bijeenkomst dat jihadfinancier Waleed al-Tabtabae op de sprekerslijst stond.

Terughoudend in de voorpubliciteit was ook het Islamitisch Centrum Quba in Amsterdam-Noord dat de namen van slechts vier sjeiks vermeldde op de flyer voor een vijfdaags Somalisch evenement (dat vanmiddag van start gaat). Op de conferentie worden Somalische broeders en zusters verwacht uit Nederland, België, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk.

Said Rageah

Uit een op 2 mei geplaatste video blijkt echter dat opeens ook de omstreden Canadees-Somalische prediker Said Rageah zijn opwachting zal maken. Rageah raakte in 2009 in opspraak door een preek waarin hij Allah vroeg om “de vijanden van de islam in eigen kring” (lees: voorstanders van een niqabverbod) te vernietigen en de ongelovigen te verdoemen. In 2011 organiseerde hij in Toronto een conferentie met diverse radicale sprekers. In 2012 was Rageah (na het afzeggen van de beruchte Haitham al-Haddad) de belangrijkste buitenlandse spreker op het Nationaal Islamcongres. Waarnemers meldden dat de Somalische Canadees “een verzoenende toon” aansloeg.

Rageah’s controversiële uitspraken waren de afgelopen week echter reden genoeg voor de zeer multiculturele Rinkeby School in Stockholm om een gastoptreden af te zeggen. Volgens de Zweedse radio is Rageah (net als Al-Haddad) voorstander van de doodstraf voor godslastering. Verder vindt hij dat vrouwen alleen in uiterste noodzaak het huis mogen verlaten.

En wat te denken van sjeik Ahmed Dahir Aweys? Ook hij staat niet op de flyer maar verschijnt terloops in een video, waarin hij in strijd met de feiten als imam uit Kenia wordt bestempeld. Deze Somalische geestelijke zit nu in Londen na jarenlange bemoeienis met de ingewikkelde en soms gewelddadige politiek in zijn geboorteland.

Ahmed is de broer van Hassan Dahir Aweys, een Somalische politicus die in 2001 werd toegevoegd aan de Amerikaanse terroristenlijst en inmiddels ook op andere internationale terreurlijsten figureert vanwege zijn activiteiten voor onder meer Al-Qaida, Hizbul Islam en Al-Shabaab.

Volgens Somalische berichten (bijvoorbeeld uit 2011) veroordeelt Ahmed Dahir Aweys de terreuraanslagen van Al-Shabaab. Hetzelfde bericht zegt dat hij actief is in Engeland, Nederland en Zweden en prijst hem als “een geleerde van de verzoening”.

Deze “verzoeningsgezinde” geleerde leidde echter in 2009 — volgens de Somalische website Horseed — een massameeting in het stadion van Mogadishu waarin de menigte aandrong op directe invoering van de sharia. Ahmed Dahir Aweys prees de sharia als “zuiver recht dat alles wat slecht is bestrijdt”.

Dahir Aweys komt ook voor in een uit 2014 daterend rapport van de VN Veiligheidsraad (pdf) over de situatie in Somalië en Eritrea. Het rapport noemt zijn deelname in 2009 aan een Somalisch evenement in Gent, dat “een podium gaf aan het fenomeen van de ‘vliegende imams en geestelijken’ die de Wahabi-salafistische ideologie propageren. Een van de sprekers was sjeik Ahmed Dahir Aweys, de broer van Hassan Dahir Aweys.” Volgens het VN-rapport werd het congres bezocht door 150 Somaliërs uit België en Nederland. In de wandelgangen werd 23.000 euro ingezameld voor Hizbul Islam, de toenmalige beweging van broer Hassan.

“Zet het volle licht op de duistere predikers van een reactionaire ideologie,” schreef ik meer dan een jaar geleden. Het Somalische congres in Amsterdam toont aan dat deze oproep niet overbodig is.