CarelBrendel.nl

Yassin Elforkani in 2013 op het jaarijke jeugdkamp van de Moslimbroederschap.

Toen ik in februari 2009 mijn eerste blog schreef over de komst van de Moslimbroederschap naar het Amsterdamse stadsdeel Slotervaart, had ik er geen flauw idee van dat het dossier van de Blauwe Moskee zou uitgroeien tot een complete soap. Nog minder kon ik vermoeden dat de Nederlandse Moslimbroeders — normaal gesproken een nogal gesloten gezelschap — vier jaar later hun interne ruzies in de volle openbaarheid zouden uitvechten. Inmiddels is de serie Goede Moskee, Slechte Moskee toe aan deel 245.

In de jongste aflevering komt imam Yassin Elforkani uitgebreid aan het woord in de Volkskrant. De jongerenimam is uit het bestuur van de Blauwe Moskee gestapt. Hij reageert op de publiciteit van de afgelopen maanden — op artikelen (in NRC Handelsblad en het Parool en op GeenStijl) dat achter de moderne façade van deze moskee ‘een bolwerk van de fundamentalistische Moslimbroederschap schuilt’.

Het belangrijkste onderdeel van de twee pagina’s tellende reportage staat in een klein kader. Volkskrant-verslaggeefster Janny Groen legde de dossiermap van Elforkani voor aan radicaliseringsdeskundige, arabist en Moslimbroederschap-deskundige Halim al-Madkouri. Conclusie: “Volgens El-Madkouri bevestigen de documenten (plus e-mails en WhatsApps in het Arabisch) de bemoeienis van de Moslimbroederschap met ETN en de Blauwe Moskee.” ETN staat voor Europe Trust Nederland, een vastgoedstichting van de Moslimbroeders, eigenaar van de moskee in Slotervaart en van een islamitisch centrum in Den Haag. El-Madkouri bevestigt hier dus wat ik op 22 april 2009 schreef: “De nieuwe moskee in Slotervaart is van de Moslimbroederschap.”

Interessant is ook het slot van een tweede kader, dat de twisten rond de Blauwe Moskee plaatst in de context van bemoeienissen vanuit Saoedi-Arabië en andere Golfstaten. “Door de religieuze druk uit die landen op met name de Marokkaanse gemeenschap in Nederland, wordt deze conservatiever dan gewenst en de visvijver voor jihadisten groter. Niet voor niets strijden zoveel Europese moslims in Syrië.” Waarbij moet worden aangetekend dat Elforkani zich heeft uitgesproken tegen Nederlandse deelname aan de Jihad, en als gevolg daarvan veel kritiek krijgt van de extremisten.

De volledige inhoud van de vorige afleveringen van de moskeesoap zal ik u besparen. U kunt het allemaal nazoeken op deze website. In de Volkskrant geeft vooral Elforkani nu zijn visie op het ‘ondoorzichtig steekspel’, dat in februari begon met een petitie van een “buurtcomité” tegen het beleid van het moskeebestuur. Een verzoeningspoging door NTR-verslaggever Umar Mirza mislukte. De petitieleider Mohamed Taimounti wilde alleen spreken met een bestuur onder leiding van moskee-oprichter Yahia Bouyafa.

In de maanden daarna volgden onthullingen in het Parool over vergaande Koeweitse bemoeienis met de dagelijkse gang van zaken en over de betaling van moskeebestuurders door het Koeweitse ministerie van religieuze zaken. Dat alles werd direct al door Elforkani ontkend. Hij kreeg wel een onkostenvergoeding, gaf hij toe, maar stond niet op de loonlijst van de Koeweiti’s. Hij werkte alleen als vrijwilliger samen bij “het liefdadigheidswerk en het islamitische werk dat het ministerie verricht binnen de moslimgemeenschappen in Nederland,” heette het in een verklaring van de Koeweitse topambtenaar en tegenwoordige ETN-voorzitter dr. Mutlaq Alqarawi.

Elforkani wil nu ‘dolgraag’ de door minister Lodewijk Asscher gevraagde opening van zaken geven. De Volkskrant: “De jongerenimam staat met de rug tegen de muur. Juist degene die gestreden heeft om de ideologie van de Moslimbroeders buiten de Blauwe Moskee-deur te houden, heeft in de beeldvorming het stempel van een Moslimbroeder gekregen, zegt hij.”

Elforkani volgde in 2010 zijn huidige tegenstander Bouyafa op als voorzitter van moskee-eigenaar Europe Trust Nederland. Als ‘fris en onbezoedeld boegbeeld’ werd hij naar voren geschoven, omdat Bouyafa te veel in verband werd gebracht met de Moslimbroederschap (wat eind 2009 door de Volkskrant werd ‘blootgelegd’, overigens enkele jaren na de Telegraaf-onthullingen over het zelfde onderwerp). Elforkani kende de verhalen over Bouyafa’s band met de Moslimbroeders, zegt hij nu. Maar: “Ik had gedacht te kunnen polderen, de FION erbuiten te kunnen houden. We leken beiden voor hetzelfde te staan: een laagdrempelige moskee, met ook een maatschappelijke functie, waar in het Nederlands gepreekt wordt, die ook aanslaat bij jongeren.”

De eerste ruzies ontstonden volgens Elforkani, toen hij Bouyafa’s Federatie van Islamitische Organisaties in Nederland (FION) uit het koopcontract wilde halen. “Ik dacht met het schrappen van de FION afscheid te hebben genomen van de Moslimbroederinvloeden, maar weet nu dat ik in een wespennest ben beland. Ik heb ervaren dat je eruit wordt gegooid of zwartgemaakt als je anders denkt dan de Moslimbroeders.”

Bouyafa’s netwerk heeft, aldus Elforkani, selectief zaken naar de media gelekt. De jongerenimam vermoedt ook zijn voorganger achter de petitie van ‘ontevreden buurtbewoners’. Hij vertelt over de ‘Kamer van Koophandel-soap’, de plotseling overname van het bestuur door Bouyafa, die na enkele weken weer werd teruggedraaid. Na alle toestanden is Elforkani uit het bestuur van de Blauwe Moskee gestapt. Hij overweegt om ook bij Europe Trust Nederland te vertrekken.

Bouyafa weigerde tot drie keer toe commentaar aan de Volkskrant. Zonder het verhaal van Elforkani te kennen, aldus Groen, mailde hij: “Dit riekt naar roddel en achterklap. Daar doe ik niet aan mee. Het gaat tegen mijn geloof in en hoe ik verder in het leven sta.”

Een minimale rol in de Volkskrant-reportage speelt Elforkani’s medebestuurder Jacob van der Blom, oprichter van Stichting OntdekIslam, voorzitter van het Landelijk Platform Nieuwe Moslims (LPNM), voorzitter van stichting Blauwe Moskee, en bestuurder van Europe Trust Nederland. Van der Blom is tevens trustee van de Native European Muslims Assembly, de Europese bekeerlingenorganisatie van de Europese Moslimbroederschap. Van der Blom was enkele jaren bestuurslid van Bouyafa’s FION. In 2010 deed hij op zijn Facebook-pagina trots verslag van zijn bezoek aan de International Union of Muslim Scholars, waar hij hooggeplaatste Moslimbroeders ontmoette, inclusief geestelijk leider Yusuf al-Qaradawi.

Dawah-training bij Moslimbroeder Fadel Soliman. Elforkani is tweede van links op de achterste rij. Voor hem Jacob van der Blom.

Kende Elforkani dan niet de verhalen over Van der Bloms banden met de Moslimbroeders? En zoja, waarom mocht de Blauwe Moskee dan fungeren als ‘een soort thuisbasis’ van het LPNM, en waarom deed Elforkani dan enthousiast mee aan zomerkampen en bekeerlingendagen van de Moslimbroederschap. Bijvoorbeeld aan een exclusieve dawa-training door de Egyptische Moslimbroeder Fadel Soliman? En aan een pinksterkamp dat werd gesponsord door het Koeweitse ministerie van religieuze zaken en de World Assembly of Muslim Youth, een Saoedische missie-organisatie gelieerd aan de Moslimbroeders? Deze evenementen werden mede georganiseerd door de Blauwe Moskee. Wist Elforkani ook niet dat de Social Reform Society, een van de gulle geldgevers, niets anders is dan de Moslimbroederschap van Koeweit? Dat klinkt allemaal niet echt als ‘het buiten de deur houden van de ideologie van de Moslimbroederschap’.

Tussen Bouyafa en Elforkani komt het niet meer goed. Maar hun onverkwikkelijke ruzie moet vooral worden gezien als een interne machtsstrijd tussen Nederlandse Moslimbroeders.