CarelBrendel.nl

De minister van justitie van Qatar (midden), met links Yusuf al-Qaradawi

Qatar is overal. Op het voetbalveld, in de Parijse voorsteden, in Gaza en op Al Jazeera. De invloedrijke Golfstaat zal via de Verenigde Naties een wet indienen, die het beledigen van religies internationaal wil verbieden. Yusuf al Qaradawi en zijn geleerde Moslimbroeders bieden de helpende hand bij het onderdrukken van de vrijheid van meningsuiting.

Het Qatar van nu heeft wel iets weg van de Republiek der Verenigde Nederlanden omstreeks 1700. Een klein landje, omringd door grootmachten, speelt een internationale rol op economisch, militair, diplomatiek en intellectueel gebied. De stadhouder Willem III van Qatar heet sheik Hamad bin Khalifa al-Thani. De ambitieuze emir stuurde zes gevechtsjagers naar Libië tijdens de internationale acties tegen Khadaffi, is voorstander van militaire interventie in Syrië, en bemiddelde daarnaast bij interne conflicten in Libanon en Soedan. De regenten van Qatar kopen prestigieuze kunstwerken, ze bouwen torenhoge wolkenkrabbers en ze steken hun geld in de sponsoring van toonaangevende voetbalclubs. In 2022 organiseren ze het Wereldkampioenschap voetbal. Ze kopen aandelen van het luxe Louis Vuitton, maar investeren ook in de armoedige buitenwijken van Parijs

De Nederlanden ontplooiden hun VOC-mentaliteit in de scheepvaart en bouwden hun wereldrijk op met de handel in specerijen en slaven. Qatar bloeit dankzij gigantische voorraden olie en gas onder het woestijnzand. Qatar is overal, lijkt het soms. Amper is sheikha Moza bint Nasser, de tweede vrouw van de emir, teruggekeerd van een reisje naar Amsterdam-Nieuw-West, of haar echtgenoot stapt in het vliegtuig voor een bezoek aan het echte Gaza. De emir is het eerste buitenlandse staatshoofd dat een officieel bezoek aflegt aan het Hamas-regime. Hij maakte zijn gastheren blij met een cheque van 250 miljoen dollar, bestemd voor de wederopbouw van het Palestijnse gebied.

De (relatief) vrije drukpersen in de Nederlanden maakten 300 jaar geleden de geesten in de omringende landen rijp voor grote veranderingen. Hun tegenhanger in Qatar is de internationale nieuwszender Al Jazeera, die (relatief) ongecensureerd nieuws in Arabische huiskamers brengt. Daarmee speelde dit station een grote rol bij de recente politieke omwentelingen in het Midden-Oosten en Noord-Afrika. Hoe dichter bij de thuisbasis Doha, hoe kleiner overigens de journalistieke armslag van de Al Jazeera-reporters. In Qatar zelf bestaat geen persvrijheid, volgens de organisatie Freedom House, de internationale waakhond over de vrijheid van meningsuiting.

Nog een oppervlakkige gelijkenis: de aantrekkingskracht van zowel het Nederland van de 17de eeuw als het Qatar van de 21ste eeuw op internationale denkers. Door de straten van Amsterdam wandelden filosofen als Benedict Spinoza, René Descartes en John Locke, de laatste twee als politieke vluchtelingen naar ons land gekomen. De bekendste banneling in Qatar is de uit Egypte uitgeweken Yusuf al-Qaradawi. Hij is geestelijk leider van de Moslimbroederschap. Wekelijks kijken zo’n 60 miljoen moslims via Al Jazeera naar zijn programma Shariah and Life. In Doha zetelt ook het Center voor Islamic Legislation and Ethics, een islamitische denktank, die werd opgericht door sheikha Moza, onder auspiciën van Qaradawi en met de ‘bruggenbouwer’ Tariq Ramadan als directeur.

Hier houden de overeenkomsten tussen Qatar en de Verenigde Nederlanden op. De vrijdenkers Spinoza, Descartes en Locke waren de gangmakers van de vroege Verlichting. Ze ontwikkelden de moderne denkbeelden over vrijheid en tolerantie. Ze bestreden bijgeloof en religieuze dwang. Ze legden daarmee tevens de basis voor de technische vooruitgang, die ook de spectaculaire welvaartsgroei in de Golfstaten mogelijk heeft gemaakt. Qaradawi daarentegen staat voor stilstand, sharia, intolerantie, onvrijheid en antisemitisme. ‘Modern’ is de voorman van Moslimbroeders alleen vergeleken met de salafisten. Sommige waarnemers noemen hem ‘gematigd’, omdat hij meer geduld heeft dan de jihadisten en de islamitische staat langs de weg van de geleidelijkheid wil bereiken.

Qatar en Qaradawi zetten vorige week een stap terug in de richting van de onvrijheid. Minister van justitie Hassan bin Abdullah al-Ghanem kondigde een initiatief aan, dat wereldwijd een einde zou moeten maken aan het ontheiligen van religies door middel van tekeningen, films of andere media-uitingen. De bedoeling is om het wetsontwerp in te dienen bij de Verenigde Naties die voor de internationale doorvoering van deze blasfemiewet zou moeten zorgdragen. De consequentie hiervan is uiteraard, dat mensen als schrijver Salman Rushdie, tekenaar Kurt Westergaard, politicus Geert Wilders — die in hun eigen land geen enkel strafbaar feit hebben begaan — alsnog achter de tralies kunnen belanden. Het is natuurlijk ondenkbaar dat Westerse landen zullen zwichten voor deze nieuwe aanval op de vrijheid van meningsuiting. In een land als Pakistan zijn de funeste gevolgen van het fenomeen blasfemiewet dagelijks zichtbaar. De wet wordt gebruikt voor de vervolging van christenen, hindoes, ahmadiyya en liberale moslims. Binnen de VN bestaat echter een krachtige lobby van islamitische landen, die al langer alle kritiek op de islam tot zwijgen wil brengen. Bovendien zijn er altijd nuttige idioten die in de geest van Martin Schulz, de voorzitter van het Europese Parlement, bereid zijn om onze vrijheid op te offeren in naam van de ‘islamofobiebestrijding’.

Qatar laat zich bij het initiatief bijstaan door de International Union of Muslim Scholars (IUMS), een groep geleerde Moslimbroeders onder voorzitterschap van Qaradawi. De organisatie is opgericht op 11 juli 2004 tijdens een bezoek van Qaradawi aan Londen, waar hij een vergadering bijwoonde van de European Council for Fatwa and Research (ECFR), een college van Moslimbroeders, dat adviezen en richtlijnen geeft aan moslims in Europa. Bekende leden zijn de Tunesische leider Rachid Ghannouchi, Hamas-premier Ismail Haniyeh en de Noord-Amerikaanse moslimleider Jamal Badawi. Het allerberuchtste IUMS-lid is Salah Soltan. Onlangs verkondigde hij voor Al Aqsa TV dat mensen over de hele wereld dorsten naar het bloed van de joden. Voor dezelfde zender van Hamas vertelde Soltan een eeuwen oud antisemitisch sprookje, namelijk dat joden matses bereiden met het bloed van vermoorde christenen. Qaradawi zelf beweerde kort na de Gaza-oorlog dat de Allah de joden via Adolf Hitler had gestraft voor hun verdorvenheid. Verder zei hij desnoods per rolstoel naar Palestina te willen gaan om daar als martelaar te sterven.

Letterlijk zei Qaradawi op 9 januari 2009 voor Al Jazeera: “Oh Allah, dood Uw vijanden, de vijanden van de islam. Oh Allah, dood de Joden, de bedrieglijke agressors. Oh Allah, dood deze losbandige, sluwe, arrogante troep mensen. Oh Allah, ze hebben veel tirannie en verderf in het land verspreid. Strooi uw toorn over hen uit, oh onze God. Loer op hen. Oh Allah, U vernietigde het volk van Thamoud door de hand van een tiran, en U vernietigde het volk van ‘Aad door een hevige, ijzige storm, en U vernietigde de Farao en zijn soldaten — oh Allah, dood deze onderdrukkende tirannieke troep mensen. Oh Allah, dood deze onderdrukkende, Joodse, zionistische troep mensen. Oh Allah, spaar niemand van hen. Oh Allah, tel hun aantal, en dood ze, tot op de allerlaatste.”

Dit zijn dus de islamgeleerden die zich opwinden over tekeningen en films. Over hun eigen haatpreken ging het uiteraard niet op de jongste conferentie in Qatar. “Belediging van de godsdienst ondermijnt de stabiliteit en is een gevaar voor de wereldvrede,” zei Qaradawi vorige week. Iedere religie heeft zijn heilige elementen. In het geval van de islam zijn de Koran en de profeet Mohammed heilig. Elke aanval daarop heeft ongewenste gevolgen, zo legde hij uit. “Het is onmogelijk om de spontane woede te beteugelen van een menigte, die is beledigd door een overtreding tegen hun godsdienst.”

Qaradawi zette hiermee moslims neer als stuurloze wezens die kennelijk niet kunnen ontsnappen aan hun eigen ‘spontane volkswoede’. Dat is nog eens islamofobie.