SP weert ongenode gasten

Door Carel Brendel, 15 maart 2006

In maart 2006 schreef ik voor het AD het volgende artikel over de trotskistische pogingen om vaste voet binnen de Socialistische Partij te krijgen. Deze ‘samengestelde productie’ – om het jargon van krantengoeroe Leon de Wolff te gebruiken – heeft de kolommen niet gehaald. Kan gebeuren. Hierbij alsnog het bewuste artikel.

Intro

Het heeft de SP jaren gekost om van het maoïstische stempel af te komen. Nu dreigen trotskistische revolutionairen het zorgvuldig opgebouwde imago te beschadigen.

SP weert ongenode gasten

Imagoschade dreigt door komst van trotskisten

ROTTERDAM

CAREL BRENDEL

Mao en Lenin zijn door er de voordeur uitgegooid, maar sluipt Trotski nu door de achterdeur naar binnen? Dat gevaar dreigt voor de Socialistische Partij, die wordt gestalkt door kleine, rumoerige groepjes trotskisten. Deze revolutionairen kunnen de SP imagoschade bezorgen, juist nu zij het zo goed doet in peilingen en bij verkiezingen en verantwoordelijkheid wil dragen als college- en regeringspartij.

Het SP-bestuur heeft een dam opgeworpen tegen de Internationale Socialisten (IS), een luidruchtige groep, die staat voor ‘een activistische benadering die de straat stelt boven het pluche’. De IS werkte samen met de omstreden Arabisch Europese Liga van Dyab Abou Jahjah, die voor de gemeenteraadsverkiezingen een stemadvies voor de SP gaf.

,,We willen geen ongenode gasten op ons feestje”, zegt partijsecretaris Hans van Heijningen. ,,Je kunt niet lid zijn van twee politieke partijen. We vragen de IS-leden om een heldere keuze. Daarop heeft een aantal nieuwkomers zich teruggetrokken. Maar we openen geen heksenjacht op eventuele trotskisten in onze partij.”

De vraag is of daarmee het gevaar is geweken. ,,Deze radicalen kunnen de partijkoers niet veranderen, maar wel de SP in verlegenheid brengen met hun activisme”, meent dr. Gerrit Voerman, hoofd van het Nederlands Documentatiebureau Politieke Partijen, die werkt aan een boek over de SP.

,,Niets is schadelijker voor een partij dan ruzie in de tent. Met zulke groepen erbij kan de ruzie elk moment uitbreken”, zegt de Amsterdamse politicoloog dr. Meindert Fennema. ,,Als de SP aan een college van B en W. wil meedoen, en een groep leden in de afdeling roept dat het niet mag, dan heb je al het conflict. De bestaande oppositie tegen de pragmatische koers van Marijnissen kan worden georganiseerd door de trotskisten.”

De groep Offensief probeert al acht jaar de SP in radicale richting te drijven. Deze trotskisten worden wel getolereerd, aldus Van Heijningen, omdat ze niet de pretentie van partijopbouw koesteren. De SP blijft overigens met de IS samenwerken bij het organiseren van demonstraties tegen de oorlog in Irak.

Tot nu toe:

De Kommunistiese Partij Nederland/Marxisties Leninisties (KPN/ML), een maoïstische splintergroep, wijzigt in 1972 haar naam in Socialistiese Partij. In 1993 kiest zij met Socialistische Partij voor de gangbare spelling.

Tussen 1975 en 1980 neemt de SP afstand van het maoïsme. In 1991 schrapt de partij het marxisme-leninisme uit de beginselen. Sinds 1994 zit de SP in de Tweede Kamer onder leiding van Jan Marijnissen.

De trotskistische organisatie Offensief bestaat sinds 1977. Sinds 1998 probeert Offensief de SP om te vormen tot een revolutionaire partij.

De Internationale Socialisten (IS), ontstaan aan het eind van de jaren 80, beroepen zich net als Offensief op Lenin en Trotski. Eind 2005 zoeken ze aansluiting bij de SP. Ze mogen alleen lid worden als ze de IS de rug toekeren.

Communistische leiders:

Lenin (1870-1924). Leider van de Russische communistische partij. Grondlegger van de Sovjet-Unie. Zijn ‘democratisch centralisme’ lag aan de basis van een genadeloze partijdictatuur, die onder opvolger Stalin miljoenen slachtoffers eiste.

Mao Zedong (1893-1976). Na de communistische revolutie van 1949 staatshoofd van de Volksrepubliek China. Schrijver van het Rode Boekje. Middelpunt van een hysterische persoonsverheerlijking. Onder zijn regime zijn tientallen miljoenen boeren omgekomen.

Trotski (1879-1940). Naaste medewerker van Lenin na de Oktober-revolutie van 1917. Als volkscommissaris medeverantwoordelijk voor de rode terreur. Verloor de machtsstrijd met Stalin. In 1929 uit Rusland vertrokken. Vermoord door een Stalinistische geheim agent.